ENES CAN ÖZMEN
Niğde’deki çay ocaklarında bardak çayın fiyatı 2,5 TL’den 3,5 TL’ye yükseldi. Esnaf Şükrü Karaca, “Müşteriye fiyat söylerken utanmaya başladım. Çaya 3,5 lira fiyat koyuyor. Bir arkadaşımla oturuyorsam 3 çay içeceksem bir çay içer kalkar giderim. Çaycı olduğum halde” dedi.
Niğde’de çay ocaklarında çay fiyatları zamlandı. Bardak çayın fiyatı 2 buçuk liradan, 3 buçuk liraya çıktı. Çay ocağı işletmecisi Şükrü Karaca, şunları söyledi:
“2 yıldır bu işi yapıyorum. Keşke toptancılarımız yapmasa bizde zam vermesinler yani. Mazot bahane, şeker bahane yani toptancıların şu andaki şeyi mazot. Şu anda yerinde sayıyor ama hala üst üste zamlar geliyor. Hiçbir şey almıyoruz evimizi geçindirirsek dua ediyoruz. Biz şu anda 3 kişi çalışıyoruz. Normalde işe yetişemiyoruz ama maddi gücümüz zor durumda bu şekilde nereye kadar gider, bilmiyoruz. Yani iki adam çalışıyor şu anda yanımda benim. Ama şükür diyoruz karnımızı doyurabildiğimize dua ediyoruz.
En zorlandığımız dönem şu 6 aylık dönem çok zorladı bizi. Ben mesela geçen yıl aldım, yazın bizim işlerimiz düşer. Ama hiçbir zaman zorluk çekmemiştik. Bu sene 6 aydır çok zorlanıyoruz. Çünkü her geldiklerinde farklı fiyat. Her gelişinde toptancının bir lira ben de zam yapıyorum çünkü her geldiklerinde zam, zam, zam… Biz de artık vatandaştan utanmaya başladık. Biz de haftada bir kere bizde zam diyoruz. Onlar da yani ne oluyor böyle diyor? Yapacak bir şey yok bizde kâr marjı koyup satmak zorundayız. Ama nereye kadar gidecek onu bilemiyoruz.
“MÜŞTERİYE FİYAT SÖYLERKEN UTANMAYA BAŞLADIM”
Ne yapacağımızı da şu anda yukarıdan bekliyoruz yani ne olacağını. Biz diyoruz ki gelen zamlar dursun, bize zam vermeyin. Ama gelen zamlar dursun. Ben müşteriye fiyat söylerken utanmaya başladım. Çaya 3,5 lira fiyat koyuyor. Bir arkadaşımla oturuyorsam 3 çay içeceksem bir çay içer kalkar giderim. Çaycı olduğum halde. Çünkü 3 çay içtiğin zaman 10 lirayı geçecek. Benim 3 çocuğum var. Eve gitmeden benim sadece çocuklarımın masrafı 50-60 lira yani hiçbir şey alma. Vatandaş bunu düşünüyor haliyle diyecek ki bu sefer çay ocağına gitmeyeyim bugün. Ne olacak, bizim satışımız düşecek bu sefer de alım gücü düşüyor, alım gücü düşünce biz de kısıtlamaya gidiyoruz. Şimdi iki kişi çalışıyor yarın işlerim düştüğü zaman tek kişiye düşecek veya tek başıma çalışmaya başlayacağım. Yetkililere şunu söylüyorum gelen zamlar dursun esnafa da zam yapmasınlar. Biz onu istiyoruz. Şimdi asgari ücret 5 buçuk milyar (5 bin 500 lira), şimdi güzel. Benim arkadaşım kiraya ev arıyor 2 bin liraya kiraya bulmuş. Bu 600 liraya oturuyordu. Ev sahibi çık dedi. 1400 lira arada uçtu gitti.”
“MÜŞTERİMİZ MİSAFİRİ GELDİĞİ ZAMAN YANINA OTURTMAK İSTEMİYOR”
Niğdeli çay ocağı işletmecisi Samet Başboğa ise şunları söyledi:
“Beş yıldır bu işle uğraşıyorum. Sonrasında artan maliyetlerden sonra tek başıma geçtim ortak kurtarmadığı için. 2,5 TL’ydi çayın fiyatı müşteride sıkıntı yaşıyorduk Şu an 3,5 oldu daha da sıkıntı yaşayacağız çünkü eskiden müşterimizin yanına misafiri geliyordu. Çay ısmarlamakta zorluk çekmiyordu. Ama şu an misafiri geldiği zaman kimse yanına müşteri oturtmak istemiyor, arkadaşını oturtmak istemiyor. Bununla alakalı sıkıntılar yaşıyoruz. Dün itibariyle şekere geldi zam zaten toptancılardan alırken peşin parayla alıyorduk. Şu an tamamen kredi kartıyla eskiden bir hafta ödemeli alabiliyorduk ama şu an toptancılar onu da kaldırdı. Malı satmasa daha karlı oluyor bir sonraki hafta. Bu şekilde devam etmeye çalışıyoruz ama ne kadar dayanabiliriz onu bilmiyorum. Eskiden 3 kişi çalışıyorduk, şu an işin düşmesinden dolayı tek arkadaşla çalışıyoruz. Bu da bizi zor bir duruma soktu sonuçta diğer arkadaşımız da ekmek yiyordu. Onu çıkarmak zorunda kaldık bu bizi sıkıntıya soktu. Şu an zaten alırken nakit alamıyorsun elindekini şekere çaya bağlayınca sonrasını göremiyorsun. Şöyle bir şey oldu zaten sigorta fiyatları falan artınca elemana sigorta yapamıyorsun. Elemana sigorta yapmasan işçiyi çalıştıramıyorsun. Bu durumdan dolayı kredi kartıyla çalışıyoruz. Birikim yapma olanağı sıfır günlük kazandığını masraftır, eleman giderleri, kiradır bunlara veriyor gene de çok şükür geçimi bir şekilde sağlıyoruz. Biz fiyatın düşmesini isterim, şu anda müşterimiz azalmaya gidecek. Hani insanlar 3 bardak içerken 1 bardak içip gidecek. Yetkililerden temennimiz kuru çay fiyatının düşürülmesi.”
