Geçtiğimiz haftalarda 18 liraya kadar yükselen dolar kuru, Cumhurbaşkanı Erdoğan‘ın “kur korumalı TL mevzuatı” açıklamasının ardından 11 liraya kadar geri çekilmişti.
Vatandaşlar Eylül ayında 8 lira civarında olan doların 11 liraya “düşmesini” davul ve zurnalarla kutlamıştı.
Dolar ve euro kurları bu haftaya yükselişle başladı. Bugün sabah saatlerinde dolar 13,45 liraya kadar yükseldi. Euro ise yeniden 15 lirayı geçti.
İngiliz The Guardian gazetesi, geleneksel yılın futbolcusu listesini yayınladı. Burak Yılmaz, geleneksel yılın futbolcusu listesinin 71’ten 100’e kadar olan bölümünde 85. sırada yer aldı.
36 yaşındaki başarılı futbolcunun değerlendirilmesinde, ” “Lille’in muhteşem şampiyonluğu 36 yaşındaki Türk yıldız olmadan gerçekleşmeyebilirdi. Onun liderliği, afresifliği ve kritik zamanlardaki maçı kazandıran yeteneği ile Lille 10 yıl sonra ilk şampiyonluğunu kazandı” ifadelerine yer verildi.
Değerlendirmenin devamında Burak Yılmaz için, “Lyon’u Nisan ayında 2-0 geri düştükleri maçtaki performansıyla yenmeleri sezonu tanımlayan andı. Bununla birlikte, Euro 2020’de Türkiye‘nin hayal kırıklığı yaratan performansı Burak Yılmaz için sinir bozucuydu. 2021’in ikinci yarısına da daha az ısrarlı başladı ve Lille, orta sıralarda” denildi.
İngiltere’nin en prestijli gazetelerinden The Guardian’ın 10.’sunu düzenlediği etkinlikte jüriyi eski futbolcular, teknik direktörler ve gazeteciler oluşturdu. Bu yıl Başakşehir Teknik Direktörü Emre Belözoğlu da girdiği listede Luiz Felipe Scolari, Thomas Hitzlsperger ve Roque Junior isimleride yer aldı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile Azerbaycan ve Birleşik Arap Emirlikleri merkez bankaları arasında swap anlaşmaları yapılabileceğine dair ortaya atılan iddiaların ardından, bugün dikkat çeken bir gelişme yaşandı.
Bugün Resmi Gazete’de yayımlanan genelge ile, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ‘alım satım konusu yapılan dövizler’ listesine Azerbaycan Yeni Manatı (AZN) ile Birleşik Arap Emirlikleri Dirhemi (AED) de eklendi.
Bununla birlikte TCMB tarafından alım satım konusu yapılan dövizler listesi şu şekilde oluştu;
ABD Doları, Avusturalya Doları, Azerbaycan Yeni Manatı, BAE Dirhemi, Bulgar Levası, Çin Yuanı, Danimarka Kronu, Euro, Güney Kore Wonu, İngiliz Sterlini, İran Riyali, İsveç Kronu, İsviçre Frangı, Japon Yeni, Kanada Doları, Katar Riyali, Kuveyt Dinarı, Norveç Kronu, Pakistan Rupisi, Rumen Leyi, Rus Rublesi ve Suudi Arabistan Riyali.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Birleşik Arap Emirlikleri Merkez Bankası arasında 24 Kasım 2021 tarihinde mutabakat zaptı imzalanmıştı. Söz konusu anlaşmanın “Merkez bankacılığı konularında iş birliğinin geliştirilmesine zemin oluşturmak üzere” imzalandığı duyurulmuştu.
Öte yandan Reuters haber ajansının Haziran 2021’de yazdığı haberde de, Türkiye’nin Azerbaycan ile swap anlaşmasına yakın olduğunu ifade edilmişti.
Döviz kurlarında dün tarihi düşüşlerin görülmesinin ardından döviz kurları yine yükselişe geçti. Dün Kabine Toplantısı’nın ardından konuşan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın ekonomide yeni finansal araçların devreye alınacağını açıklamasının ardından 11,34 seviyelerine düşen dolar tekrardan yükselişe geçerek, saat 11.04 itibariyle 14 lira seviyesinden fiyatlanıyor.
Euro da dün akşam saatlerinde 20 liranın üzerine çıkmasından sonra, Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarıyla sert düşüşle bu sabah güne 12,97’den başladı. Euro da değer kaybı yüzde 13’ü aştı. Euro saat 11.04 itibariyle yönünü yukarı çevirerek 15,75 liradan fiyatlanıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın açıklamalarının ardından, 18,4 ile tarihi zirvesini gören Dolar/TL 11,3 seviyesine geriledi. Euro/TL ise 12,8 seviyelerinden işlem görmeye devam etti.
Sözcünün haberine göre, Türkiye’deki ekonomik kriz ve TL’nin tarihi değer kaybı dış basının gündeminde yer aldı. Yunanistan’da yayımlanan GreekReporter, bir yandan ekmek kuyruğunda bekleyen Türkiye vatandaşını bir yandan kapış kapış ev alan Yunanlıları yazdı.
TL’de görülen tarihi değer kaybını gündemine alan GreekReporter gazetesi, Türk Lirası’ndaki tarihi değer kaybının Yunan halkına yaradığını, Yunanlıların alış veriş için Edirne’ye akın ettiğini ifade etti. Türk halkının halk ekmek büfeleri önünde oluşturduğu kuyruğa dikkat çeken GreekReporter, Yunan ve Bulgar vatandaşlarının Edirne’deki alışveriş çılgınlığına değindi.
Öte yandan GreekReporter gazetesi, Yunanlılar’ın Türkiye’deki emlak piyasasına ilgi gösterdiğini ve Türk asıllı Rumların özellikle Edirne’de mülk yatırımı yaptığı vurguladı. Gazeteye konuşan Edirne Emlak Müşavirleri Derneği Başkanı Serhat Çeker, “Geçmişte onlara yılda iki üç ev satardık, şimdi 10 ev alıyorlar” sözlerine de yer verildi. Çeker, Yunanistan’dan gelenler bunu bir yatırım fırsatı olarak görüyor. Beş altı odalı tek odalı daire alıyorlar ve kiralıyorlar” diye konuştu. Haberde Yunanlıların ayrıca, bölgede emlak yatırımı yapıp, bu evleri kiraya vererek gelir sağladığı yazıldı.
Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’ndan kritik kararlar çıktı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, dövizin olası getirisine Türk lirası varlıklarda kalarak ulaşılabilmesini tesis edecek yeni bir aracın devreye sokulacağını duyurdu. Erdoğan, “Bundan sonra hiçbir vatandaşımızın ‘ kur daha yüksek olacak’ diye mevduatını Türk lirasından dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak. Kur getirisi mevduat kazancının üstünde ise aradaki fark doğrudan vatandaşımıza ödenecek” açıklamasında bulundu.
Erdoğan’ın bu açıklamasının ardından dolar 19, euro ise 20 TL seviyelerinden sert biçimde düştü. Dolar 12, euro ise 14 TL seviyelerine dek indi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası eski başkanı ve İYİ Parti Milletvekili Durmuş Yılmaz Halk TV’de ekranlara gelen Sözüm Var programına konuk oldu. Durmuş, programda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kabine toplantısı sonrasında açıkladığı önlemlerden olan “TL mevduatlarına kur farkı ayarı” adımını yorumladı.
Durmuş Yılmaz, Erdoğan’ın açıklamaları ile alakalı şu ifadeleri kullandı:
“İktidar ‘kur-faiz tartışmasını bir kenara bıraktık, artık reel ekonomi konuşacağız, üretim konuşacağız. Türkiye Ekonomi Modeli uygulayacağız’ demişti. Hedefi değersiz Türk Lirası üzerinden ihracatı artırmaktı. Türk Lirası’nın değerini bilerek düşürdüler. Liranın değerinin düşmesi hedefti ama gelinen noktada bu işin çıkmaz sokak olduğunu gördüler. Türkiye Ekonomi Modeli’nin tabutuna çivi çakıldı.
Geri döndük demeden döndüler, ortodoks politikalara döndüler. Olan bu. Bunlar ana yolu bırakıp yan yola çıktılar ama girdikleri yol çıkmaz sokak. Bu bir faiz artışıdır. Klasik AK Parti politikalarından U dönüşüdür. Ama bu beraberinde bir takım sorunları da yanında getiren bir politika. Zımni bir faiz artırımı yapıldı. Buradan siyasi bir söylem çıkarabilirler. Hem faizi, hem kuru düşürdük diye. Bunu nasıl satabilirler, satarlar mı, zaman içinde göreceğiz.
Piyasa Erdoğan’ın bu söylemlerini satın almadı, şu anda piyasaya kesin bir müdahale var. Gerçeği sabah göreceğiz. Bence kaldığımız yerden devam edeceğiz. Bu bir alım fırsatıdır. Başka bir şey değildir. Bence kaldığı yerden bu iş devam edecektir.”
Ordu’nun Ünye ilçesinde çok sayıda programa katılan, vatandaşları ve esnafı ziyaret eden AK Parti Ordu Milletvekili Şenel Yediyıldız, ilçede yayın yapan bir televizyon kanalına da konuk oldu.
Canlı olarak ekranlara gelen programda vatandaşların soru ve eleştirilerine de yanıt veren Yediyıldız, ülke gündemi hakkında da açıklamalarda bulundu.
Yükselen döviz kuru ve sık sık yapılan zamlar hakkında açıklama yapan Yediyıldız, “Doları yükselten ben değilim. Euro yükselten ben değilim. Fiyatları yükselten de biz değiliz. Kontrol bizim elimizde elbette ama bizler marketleri bastığımızda farklı sorunlar ortaya çıkıyor. Stokçular da var. Hepsiyle mücadele ediliyor.
Ben şunu açık söylüyorum, Cumartesi Fatsa’da 5 tane kahve gezdim. Hiçbir kahvede, ‘Niye bunlara bu kadar zam geliyor’ demediler.
Selamlaştık, sohbet ettik. Zamdan kimse memnun olmaz ama çok da şikayetçi değiller. Açık söylüyorum. Konuştuk, bayağı sohbet ettik. Görülüyor ki vatandaşlar da bir şeyleri biliyor, farkında” açıklamasında bulundu.
Muhalefet partilerini de eleştiren ve ülkede kaos çıkarmak için Amerikalılar ile görüştüklerini iddia eden Milletvekili Şenel Yediyıldız,
“Doları biz yükseltmiyoruz ki, dış güçler yükseltiyor. Şu anda halen daha Türkiye Cumhuriyeti Devletinin muhalefet partilerinin liderleri bakın ne yapıyor? Bunu ben söylemiyorum, Büyük Birlik Partisinin sayın lideri söylüyor.
Bu muhalefet liderleri Amerikan yetkilileriyle ayda bir, bir araya geliyorlar ve gizli gizli görüşüyorlar. Kiminle ne konuşuyorlar belli değil.
Ama ortaya çıkan şeyden anlıyoruz ki; biz bunları ekonomiyle yıkacağız, siz içeride terör oluşturun. Bu benim iddiam. Ama gerçek olanda o” dedi.
Merkez Bankası‘nın (TCMB) art arda aldığı faiz indirme kararlarının ardından Türk Lirası, dolar başta olmak üzere diğer para birimleri karşısında erimeyi sürdürüyor. Bunu fırsat bilen yabancılar ise alışveriş amacıyla Türkiye‘ye akın etmeye başladı. Edirne’de Bulgar ve Yunanların alışveriş görüntüleri tartışmaya sebep olurken, şimdi de kentte işyerleri tabelaları Bulgar ve Yunancaya çevirdi. Yemek fişlerinin ise Leva, euro ve dolar üstünden kesildiği bildirildi.
Türk lirasındaki rekor değer kaybı, komşu ülkelere yaradı. Bulgar Levası ve euronun Türk lirası karşısında yükselmesiyle Trakya bölgesine Bulgaristan ve Yunanistan vatandaşları, Doğuda Iğdır’a Azerbaycanlılar, Kuzeyde ise Artvin’e Gürcüler alışveriş için gelmeye başladı. Görüntüler sosyal medyada gündem olmuştu.
Türk lirasındaki her değer kaybı sonrasında Edirne’ye giyim ve yiyecek alışverişine gelen Bulgarlar, Türk lirasının tarihi değer kayıplarının sonrasında bu defa konut almak amacıyla gelmeye başladı. Yunanistan’da ikamet eden Türklerin de Edirne’den çok sayıda konut aldığı bildirildi.
Bütün bunlar yaşanırken, bölgede olan bazı işyerleri ise tabelalarını Bulgarca ve Yunancaya çevirdi. Tabelaların fotoğraflarını paylaşan vatandaşlar, bazı işyerlerine Bulgarca ve Yunanca tabelalar asıldığını kaydetti.
1 Azerbaycan Manatı,10,30 Türk Lirası, 1 Gürcistan Larisi 5,68 Türk Lirası, 1 Bulgar Levası ise 10,08 Türk Lirası’na denk geliyor. Savaşın 10 senedir sürdüğü Suriye Lirası ise Türk Lirası karşısında yüzde 40 değer kazandı. Bütün bunlar yaşanırken, Türk Lirası, Mısır Lirası karşısında yüzde 20 değer kaybıyla tarihi düşüşü yaşadı.
Ünlü sunucu Ece Erken, euro ve doların artışı ile Türk Lirasında’daki sert değer kayıplarının ardından ürünlere gelen zamlara isyan etti. Sosyal medya hesabından peş peşe paylaşımlar yapan Erken, AKP‘li Cumhurbaşkanı Erdoğan‘a seslendi.
İktidara yakınlığıyla bilinen sunucu Ece Erken, 2,5 milyon takipçisinin olduğu instagram hesabında, “Sayın Cumhurbaşkanımız ‘dolarla ne işiniz var?’ diyor peki o zaman neden her şeye zam geliyor? Tamam doların 17 olmasından bize ne, neden zam? dedi. Peş peşe gelen zamlara da sessiz kalmayan Erken, “Kiralara, evlere, motorine, akaryakıta, telefona bile… Biz dolar kazanmıyoruz. 42 bin TL bir telefon fiyatı. En basitinden Zara oldu Beymen… Biz zaten ülke olarak olduk outlet.” diye yazdı.
Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz düşürmesi ve Cumhurbaşkanı’nın faiz indirimlerinin süreceği doğrultusundaki açıklamaları ile Türk Lirası değer kaybetmeyi sürdürüyor.
17 Aralık Cuma günü 17,14 ile rekor seviyeyi görmesinin ardından TCMB müdahalesiyle 16,20’lere dek düşen dolar/TL, yeni haftaya tekrar rekor kırarak başladı.
Dolar/TL’de bu sabah 17,62 seviyesine kadar çıktı.
Cuma günü 19,43 ile rekor kıran euro/TL’de ise bu sabah 19,84 seviyesini gördü.
Dün akşam faizlerle alakalı yeni bir açıklama yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Neymiş efendim? Faizleri düşürüyormuşuz. Benden başka bir şey beklemeyin. Bir Müslüman olarak naslar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim. Hüküm bu” açıklamasında bulunmuştu.
Faiz indirimleri ile döviz kurlarını uçuran TCMB, yükselişi kontrol etmek için rezervleri devreye soktu.
1 Aralık ile 17 Aralık tarihleri arasında toplam beş müdahalede yaklaşık 6,5 milyar dolarlık satış gerçekleştiren TCMB, yangını söndüremedi.
TCMB’nin ilk faiz indirimleri mesajını verdiği eylül ayı başında 8,27 seviyesinde bulunan dolar/TL, TCMB’nin faizi yüzde 19’dan yüzde 14’e çekmesi ile yaklaşık üç buçuk aylık sürede yüzde 100’ün üstünde artış yaşadı.
Türk Lirasındaki tarihi değer kaybı, bütün dünya tarafından yakından izleniyor.