İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Yönetim Kurulu Üyesi ve Kentsel Dönüşüm Uzmanı Osman Avcıl, inşaat sektörünün son üç yılın en zorlu dönemini yaşadığını söyledi. Avcıl, ” Lüks sayılabilecek daireler geçen yıllarda 450-500 bin bandında idi. Şu anda o daireler 2,5 milyon bandında. Bu hayal gibi. İnsanlar rüyasında görse inanamazdı. 450-500 bin bandından 2-2,5 milyon bandına daireler nasıl çıkabilir? Biz bunu öngörebildik ama biz de sonuçta bu civarlara daire sattık. Ancak maliyetlerin 4 kat artacağını biz de ön göremedik. Maliyetlerin en fazla iki kat artacağını düşünüyorduk ancak 4 kat artışı öngöremedik” dedi.
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Yönetim Kurulu Üyesi ve Kentsel Dönüşüm Uzmanı Avukat Osman Avcıl, inşaat maliyetleri ve konut fiyatlarındaki artış ile kentsel dönüşüm konusunda değerlendirmelerde bulundu. Avcıl, “Kentsel dönüşüm desteklerinden bahsediliyor. Doğrusu konuyla ilgili net bir bilgiye sahip değiliz. Bankalar ile de görüşüyoruz. Bankalara soruyoruz. Bu konuyla ilgili size gelen eğitim destek, kredilendirme bilgisi var mı diye. Hiç bir banka bilmiyor. Yıllardır, özellikle son 1-1,5 yıldır İlk Evim Projesinden bahsettiler, kentsel dönüşüme olan desteklerden bahsettiler ama ben alanı görmedim, duymadım” diye konuştu.
“EN FAZLA 6 AY İÇERİSİNDE EV FİYATLARI 2 KATINA ÇIKACAK”
Osman Avcıl şunları söyledi:
“İnşaat sektörü zor bir dönemden geçiyor. Son 3 yılın en zorlu sürecini yaşıyoruz. Bizler İnşaat Müteahhitler Konfederasyonu olarak bu konuyla ilgili hem taahhüt müteahhitleri, hem yap-satçı diye tabir ettiğimiz müteahhitlerin problemlerini, sıkıntıları dile getirmeye çalışıyoruz. Şu anda inşaat sektöründeki maliyetler Türkiye’de en yüksek seviyeye gelmiş durumda ama öte yandan da alım gücü de bir o kadar düştü. Halkımız dolar, euro, altın hareketlenmesine bakarak maliyetlerin düşeceği algısına girdi ancak bu çok yanlış bir algı çünkü doların altının çıkmasını beklemeden bir an önce yastık altı birikimlerini ev ihtiyacı varsa, almalılar. En fazla 6 ay içerisinde iki katına çıkma ihtimalini ön görüyoruz çünkü şu anda konuşulan rakamlar geçmişten kalan, maiyetlerin düşük olduğu zamandan kalan, müteahhitlerin ya da satan kişilerin ihtiyacının olduğu rakamlar. Şimdi müteahhitler ticari hayatını devam ettirebilmek için maliyetleri olması gereken seviyeye çıkartamıyor, yansıtamıyor. Böyle olunca şu anda fiyatlar düşük durumda.
“SÜREÇ BÖYLE İLERLERSE, BEDAVA ARSA VERİLSE BİLE MÜTEAHHİT BULMAK ZORLAŞACAK”
Şimdi 4+1 bir dairenin maliyeti 2,5-3 milyon bandında. Geçen bunun maliyet analizini yaptırdığımızda 4,5 milyon TL çıkıyor. Bunu halkımız kendileri de yapabilir. Şu anda Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın maliyet endekslerine bakıldığı zaman bir dairenin metrekare birim fiyatının 15 bin lira ile 27 bin lira arasında olduğunu görecekler. Onu dairenin metrekaresi ile çarptığımızda arsa payı da eklendiğinde 4,5 milyon bandına geldiğini göreceklerdir ki güçlüğüne, bölgesine, dairenin durumuna konumuna göre bunlar da artış gösterebilir. O yüzden kesinlikle ‘ev almak da ev yapmak da hayal olacak’ demiştik bu kriz başladığında. Dikkat ederseniz Elazığ’da da kentsel dönüşüm ve depremlerden sonra, orta ve ağır hasarlı binalar yıkıldıktan sonra arsalar yapılamaz oldu. Her tarafta boş arsalar görür olduk. Müteahhitler önünü göremediği için yüzde 20 daire karşılığı, hatta arsalar bedava bile verilse müteahhidin yapmaktan imtina edeceği yerler var ve müteahhit bulmak da zorlaşacak. Köklü, piyasada yer edinmiş, bu işi babadan yapabilen firmalar, asıl işi müteahhitlik olan firmalar ayakta kalabilecekler. İkinci iş olarak bu sektörü gören müteahhitlerin durumunu gören iş adamları da bu sektörden çekilecektir.
“MALİYETLERİN 4 KAT ARTACAĞINI BİZ BİLE TAHMİN EDEMEDİK”
Bundan sonra müteahhit bulmak da zorlaşacak, müteahhitlerin iş yapması da zorlaşacaktır çünkü Elazığ gibi yerler doğu bölgesi. Doğuya gidildikçe vatandaşların alım gücü düşüyor. Yurt dışı yatırımları ve Türkiye’nin diğer yerlerindeki vatandaşların yatırımları için cazibesi bizim gibi illerde olmadığı için iş adamları, müteahhitler yaptıkları yatırımların hakkı olan maliyetler ve karlarla da satamadıkları için, bu bölgedeki müteahhitler de yatırımlarını batıya hatta yurt dışına götürmek zorunda kalacaklardır. Ev almak da bir o kadar hayal olacaktır. Bu son eşik. Dikkat ederseniz geçmiş analizlere, fiyatlara bakabilirsiniz. Lüks sayılabilecek daireler geçen yıllarda 450-500 bin bandında idi. Şu anda o daireler 2,5 milyon bandında. Bu hayal gibi. İnsanlar rüyasında görse inanamazdı. 450-500 bin bandından 2-2,5 milyon bandına daireler nasıl çıkabilir? Biz bunu öngörebildik ama biz de sonuçta bu civarlara daire sattık. Ancak maliyetlerin 4 kat artacağını biz de ön göremedik. Maliyetlerin en fazla iki kat artacağını düşünüyorduk ancak 4 kat artışı öngöremedik. Yerinde dönüşüm ve ilk evim destekleri, 1.20 vade oranından bahsediliyor. Kentsel dönüşüm desteklerinden bahsediliyor. Doğrusu konuyla ilgili net bir bilgiye sahip değiliz. Bankalar ile de görüşüyoruz. Bankalara soruyoruz. Bu konuyla ilgili size gelen eğitim destek, kredilendirme bilgisi var mı diye. Hiç bir banka bilmiyor. Yıllardır, özellikle son 1-1,5 yıldır İlk Evim Projesi’nden bahsettiler, kentsel dönüşüme olan desteklerden bahsettiler. Ama ben alanı görmedim, duymadım. Bankaların da bu konuda çalışmasını duymadım.”
