Blog

Ankara Halkevleri üyeleri bugün yoksulluk ve hayat pahalılığını protesto etti.  Açlık ve Yoksulluğa Karşı Dayanışma Platformu’dan Serdar Kibar, “2024 bütçesine baktığımızda, tıpkı geçmiş yılların bütçeleri gibi halktan alınan vergilerle oluşuyor, oluşan bütçe sermayeye aktarılıyor. Her gün, ekmek alırken, su alırken, giyinirken, beslenirken vergi ödüyoruz. 2024 yılı için ücretlerimizin hedeflenen enflasyona göre arttırılacağı söyleniyor ama ödeyeceğimiz vergiler bu hedefin dört beş katı arttırılıyor. Peki, oluşan bütçeden halka ne düşüyor. Kocaman bir hiç” dedi. 

Halkevleri Ankara üyeleri, yoksulluğa ve hayat pahalılığına karşı bugün Kızılay Sakarya Meydanı’nda bir araya gelerek basın açıklaması yaptı.

“Barınma sorununa çözüm”, “Kentlerde insanca yaşamak”, “Kentsel dönüşüm adı altında yağmaya son”,  dövizleri taşıyan üyeler “Vergide adalet istiyoruz”, “patrona değil halka bütçe”, Bu zamlarla yaşanmaz zamlar geri alınsın” sloganları attı.

“AÇLIĞI YOKSULLUĞU, PAHALILIĞI GİDERECEK EKONOMİK VE SOSYAL POLİTİKALAR DEVREYE KONULSUN”

Tüketici Hakları Derneği (THD) Başkanı Turhan Çakar, vatandaşların açlık ve yoksulluk yaşadığına dikkat çekerek şunları söyledi:

“Nüfusumuzun yüzde 90’dan fazlası açlık ve yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. Açlık, yoksulluk ve halkın çaresizliği her geçen gün artmaktadır. İktidara sesleniyoruz. Açlığı yoksulluğu pahalılığı ve çaresizliği giderecek ekonomik ve sosyal politikalar devreye konulsun. Halk için yoksullar için açlar için her konuda kamu girişimciliği ve planlı kalkınma devreye konulsun. Devlet tarafından yatırım ve üretim planları uygulamaya konulsun. Tarımsal ürünler ve gıda başta olmak üzere dolaylı vergiler indirilsin özellikle gıdadakiler kaldırılsın. Açlık ve yoksulluk sınırının altında yaşayan kirada kalan vatandaşlara kira yardımı yapsın. Neoliberal politikalar terkedilsin.”

ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONUNDA YOKSUL HALK, EMEKÇİLER TEMSİL EDİLMİYOR

Açlık ve Yoksulluğa Karşı Dayanışma Platformu adına basın açıklamasını Serdar Kibar yaprak bütçe vatandaşa düşen miktarı eleştirerek şunları söyledi:

“2024 bütçesi 11 Aralık’ta TBMM Genel Kurulunda görüşülmeye başladı. Bizler bu eylem için bir aradayken TBMM genel kurulunda görüşmeler devam ediyor. Her ne kadar bütçe meclis gündeminde olsa da halkın bütçe yapma hakkının elinden alındığı, yasal değişikliklerle sarayın sermaye çıkarları doğrultusunda bütçeyi belirlediği, TBMM aşamasının göstermelik olduğu bir süreçten geçiyoruz. Yine 11 Aralık’ta asgari ücret tespit komisyonu da ilk toplantısını gerçekleştirdi. Asgari ücret toplumun tümünü ilgilendirirken bu görüşmelerde yoksul halk, emekçiler temsil edilmiyor.

“OLUŞAN BÜTÇEDEN HALKA NE DÜŞÜYOR, KOCAMAN BİR HİÇ”

2024 bütçesine baktığımızda, tıpkı geçmiş yılların bütçeleri gibi halktan alınan vergilerle oluşuyor, oluşan bütçe sermayeye aktarılıyor. Bütçenin vergi gelirlerine baktığımızda verginin 100 de 68’i dolaylı vergilerden oluşuyor. Her gün, ekmek alırken, su alırken, giyinirken, beslenirken vergi ödüyoruz. Geriye kalan yüzde 32 verginin yüzde 21’i çalışanların maaşlarından kesilen gelir vergisi. Geriye kalan toplam verginin sadece yüzde 11’i üretim yapanlardan, para kazananlardan, ihracatçılardan alınıyor. Bu vergi de alınıyor sanmayın. Yoksuldan ekmek alırken alınan vergiden devlet sermayeye verdiği teşvikler ile vazgeçiyor. 2024 yılı için ücretlerimizin hedeflenen enflasyona göre arttırılacağı söyleniyor ama ödeyeceğimiz vergiler bu hedefin dört beş katı arttırılıyor. Peki, oluşan bütçeden halka ne düşüyor. Kocaman bir hiç.

“ÇALIŞANLARIN YARISI ASGARİ ÜCRETE MAHKUM EDİLMİŞ DURUMDA”

Halkın vergileriyle oluşturulan bütçeden halka kaynak aktarılmazken sefalet ücretleriyle yaşamaya mahkum ediliyoruz. Ücrete bağımlıyız ancak ücretler düşük. Asgari ücret ortalama ücret haline geldi. Çalışanların yarısı 11 bin 402 TL’lik asgari ücrete mahkum edilmiş durumda. Kayıt dışı çalışan işçilerin ücretleri çok daha düşük. Kayıt dışı çalışanların yarısına yakını 2 bin 500 TL bile alamıyor. Asgari ücret altında çalışanların oranı kayıt dışı çalışanlarda yüzde 83,5. Tahmini 7 milyon kadın çalışanın yüzde 41’i ise asgari ücret dahi alamıyor. Milyonlarca emekli 7 bin 500 TL ile yaşamaya çalışıyor. Sonuç olarak 85 milyonluk nüfusun 50 milyonu açlık sınırı altında, 80 milyonu yoksulluk sınırının altında bir yaşam savaşı veriyor.”

İYİ Parti Manisa Milletvekili Şenol Sunat, TBMM Genel Kurulu’nda; “Nitelikli öğretmen yetiştirme üzerinde durmalıyız. Yüze yakın eğitim fakültesi var. İhtiyaca uygun plan ve program yapılmadığından, kontenjanlar giderek artırıldığından her yıl ihtiyaç olmayan branşlarda mezun veriliyor. Ayrıca pedagojik formasyon da devam ediyor. Sonuç atanamayan yüz binlerce mezun. Cumhuriyet’in yüzüncü yılında yüz bin öğretmen atamasını mülakatsız gerçekleştirin. ‘Mülakatla ilgili benden öncekilerin sözleri beni ilgilendirmez’ diyemezsiniz. Öğretmen liselerini açın, en zeki vatan evlatları öğretmen olsun” dedi.

TBMM Genel Kurulu’nda 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi, 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi ile Sayıştay raporlarının görüşmeleri devam ediyor. Genel Kurul’da bugün Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve bağlı kuruluşların bütçeleri görüşülüyor. Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi üzerine söz alan İYİ Parti Manisa Milletvekili Şenol Sunat, şunları söyledi:

“TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNİN GİDEREK ARTAN SORUNLARI YILLARDIR DEVAM EDİYOR”

“Ülkemizde eğitim sisteminden memnun olan bir kişi var mı? Türk eğitim sisteminin giderek artan sorunları yıllardır devam ediyor. Hiçbir öneri de dikkate alınmıyor. Sonuç; giderek nitelik açısından kötüleşen eğitim ve öğretim sistemi, fırsat eşitliğinin giderek yok olması, meslek liselerinin içler acısı durumu, öğretmenlerin maddi ve manevi büyük sıkıntıları, çağa uyarlanmayan bilimsellikten uzaklaşan eğitim programları, sınav odaklı eğitimin hala ısrarla devam etmesi, geçmişte var olan nitelikli okulların sayısını artırmak yerine hepsini başarısızlıkta eşitleyen zihniyet, liyakatsiz yöneticilerin yönettiği okullar. Sonuç, okul bitirmiş işsizler ordusu.

Düzgün giden alanları bozdunuz. Olan çocuklarımıza oluyor. 23 milyonu aşkın çocuk nüfusumuz var. Ekonomik krizle birlikte yoksulluk en çok kadınlara ve çocuklara vuruyor. Çocuklarımızın büyük çoğunluğu kahvaltı yapmadan, yemek yemeden okullarına gidiyor. Aynı iktidarın dokuzuncu bakanı Sayın Tekin, ‘Okulumda sağlıklı besleniyorum’ sloganıyla ‘yeni süreçler geliştirdik’ diyor. Trajikomik bir durum. ‘Ekmek bulamıyorsanız, pasta yiyin’ der gibi. Çocuklarımız aç farkında mısınız? Anneler çocuklarının beslenme çantasına bir şey koyamadığı için ağlıyor. Siz havuz medyasında göremezsiniz. Geçen sene Eurostat’ın araştırmasında Türkiye’de çocukların yüzde 44,3’ü yoksulluk ve sosyal dışlanma riski altında bulunmuş ve bu hızın yükseliş eğiliminde olduğu ifade edilmiş.

“EĞİTİMDE KALİTEYİ YOK ETTİNİZ”

TÜİK’in verileri geçen sene çocukların yüzde 33,7’sinin ciddi maddi yoksun olduğunu ifade etmiş. Rüzgar Gülü projesini geliştirdik. Devlet okullarında ilkokuldan ve liseyi de içine alacak şekilde öğlen, sabah ve akşam yemekleri verilmeli sağlıklı ve dengeli beslenme için bunu çocuklarımız için yapmalıyız dedik. Ama maalesef bir öğünün bile bütçe kalemlerinde olmadığını görmekten de büyük üzüntü duyduğumu ifade etmek istiyorum. Geçen dönem 5 milyon çocuğa yemek verileceği ifade edilmişti. İktidar sayıları abartmayı çok seviyor. Her konuda 2002’yle bugünü kıyaslıyorsunuz. Aradan 22 yıl geçmiş. Ben açıklamalarınızdan utanıyorum. Nüfus artmış, ihtiyaç artmış yapmayacak mıydınız? Olması gerekeni de yapamamışsınız. Beceriksizliğinizi sayılarla örtemezsiniz.

Eğitimde nitelik, nicelikten çok önce gelir. En önemlisi siz eğitimde kaliteyi yok ettiniz. Sayın Özer 5 yaş için okullaşma oranını yüzde 99 dedi. Milli Eğitim’in istatistikleri yüzde 85 oranında olduğunu gösteriyor. O zaman bir yılda 40 bin ana sınıfı hedefi konulmuştu, her ne kadar o hedefe ulaşılmasa da 2 bin 176 anaokulu açıldığı söylendi, 16 bin de ana sınıfı açıldığı söylendi. 27 bin öğretmene ihtiyaç var ama 8 bin 805 öğretmen atandı. Kölelik sisteminin örneği olan ve asgari ücretin altında ücret alan bu ücretli öğretmenlerle mi tamamladınız bu boşluğu? İlkokul ve ortaokulların bünyesindeki mevcut ana sınıfları, anaokuluna dönüştürüldü. Aynı bina içinde iki müdürlük olması zaten mevzuata aykırı bir durumken; sırf göz boyamak için var olan ana sınıflarını anaokullarına dönüştürmek yanlış bir tutum değil midir?

“CUMHURİYET’İN YÜZÜNCÜ YILINDA YÜZ BİN ÖĞRETMEN ATAMASINI MÜLAKATSIZ GERÇEKLEŞTİRİN”

Tarikat ve cemaatlerin merdiven altı okulları, ne idiğü belirsiz okulları denetliyor musunuz? Özel okullar ve devlet okullarımızı kimler denetliyor? Eğitim müfettişlerinin özlük hakları o kadar geriye gitti ki, artık öğretmenler müfettiş olmak istemiyor. 750 eğitim müfettiş yardımcısı kadrosuna sadece 260 kişi başladı. Başlayanların bir kısmı da istifa etti. Bir uzman öğretmen müfettiş olduğu zaman aylık geliri düşürüyor. Böyle bir çarpık sistem dünyada görülmemiştir. Eğitim müfettişlerinin statülerine uygun mali haklar derhal verilmelidir ve denetim mekanizması güçlendirilmelidir.

Nitelikli öğretmen yetiştirme üzerinde durmalıyız. Yüze yakın eğitim fakültesi var. İhtiyaca uygun plan ve program yapılmadığından, kontenjanlar giderek artırıldığından her yıl ihtiyaç olmayan branşlarda mezun veriliyor. Ayrıca pedagojik formasyon da devam ediyor. Sonuç atanamayan yüz binlerce mezun. Cumhuriyet’in yüzüncü yılında yüz bin öğretmen atamasını mülakatsız gerçekleştirin. ‘Mülakatla ilgili benden öncekilerin sözleri beni ilgilendirmez’ diyemezsiniz. AK Parti’nin seçim beyannamesine bile girdi ama hiç kimse hakkaniyetinize artık güvenmiyor. Öğretmen liselerini açın, en zeki vatan evlatları öğretmen olsun. Eğitim fakülteleri alan kontenjanlarını azaltın. Bu kadar eğitim fakültesine ihtiyaç yok. Meslek kanununu tekrar ele alın. Böyle komik bir meslek kanunu olmaz.

“ÜCRETLİ ÖĞRETMENLİK MUTLAKA VE MUTLAKA KALKMALIDIR”

Ücretli öğretmenlik mutlaka ve mutlaka kalkmalıdır. Pedagojik formasyonu olan uzun yıllar ücretli öğretmenlik yapanları kriterler belirleyerek kadroya alın. Öğretmenleri uzman öğretmen, başöğretmen adı altında sınıflara ayırmanızın bir manası yok. Kıdemi gelene bu haklardan yararlanma imkanı verin. Öğretmen maaşları yoksulluk sınırının altında, ne yapsın öğretmen? Öğretmenlere güya 3600 gösterge verildi. Emeklilikte yaşları artacak. İnsanca yaşama koşullarına sahip olacaklardı, Ocak ayında 3600 ek gösterge verilen emekli eğitimciler şu anda diğer emekliler gibi perişan. Çünkü çalışan memurlara yapılan seyyanen zamlar emeklilere verilmedi. Bu yüzden verilen 3600 ek göstergenin de hiçbir anlamı kalmadı. Şu anda emekli öğretmenler 3000 ek göstergeyle emekli oldukları durumdan çok daha kötü durumdalar. Sadece eğitim müfettişlerinin değil, şube müdürlerinin, il milli eğitim müdür yardımcılarının da özlük hakları son derece geride kalmıştır.

Rehber öğretmen konusu çok önem arz ediyor. Akran zorbalığının, madde bağımlılığının, dijital bağımlılığın, istismar ve yoksulluktan kaynaklı sıkıntıların çocuklardaki yansımaları ve yönlendirilebilmeleri için rehber öğretmene ihtiyaç var. 20 binden fazla okulda rehber öğretmen yok. Aklımıza kötü şeyler geliyor Diyanet İşleri’yle Milli Eğitim Bakanlığı’nın Çedes protokolüyle imam ve vaizlerin manevi danışmanlığını yaygın hale mi getirmeye çalışıyorsunuz? Lütfen vazgeçin bu projelerden, okullarımız sizin arka bahçeniz değil. Andımızı tekrar mutlaka okutmalısınız. Öğrencilerimizin iyi yurttaş olabilmesi için, değerler eğitimi için bir adımdır andımız. ‘Türküm, doğruyum, çalışkanım’ sözleri, ‘ülküm; yükselmek, ileri gitmektir’ sözleri, ‘yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir’ sözleri kimi rahatsız ediyor?

“ZORUNLU EĞİTİM BİR FIRSAT EŞİTLİĞİDİR”

Okul dışında kalan çocukların nerede olduğu kamunun cevaplaması gereken bir sorudur. Zorunlu eğitim bir fırsat eşitliğidir. Özellikle ilköğretimde nerede bu çocuklar? Okul terklerinin minimuma inmesi ve okullaşma oranlarının artması için zorunlu eğitim çağındaki çocukların okula başlatılmaması durumunda hızlı ve sistematik takip gerekiyor. Cezai yaptırımları ve uygulamasına yönelik yasal düzenlemeleri hayata geçirin. Dünyada ilk 500 içinde bir üniversitemiz var. Gerileme giderek artıyor. 12. Kalkınma Planı’nda dünyadaki ilk 100 üniversitenin içine 5 üniversitemizin girmesini 2053 yılına ertelemişler. Yani 30 yıl sonrasına hedef koymuşlar.”