Kategori: Magazin

Tatilin değerlendirilme şeklinin çocuğun bütüncül gelişimini doğrudan etkilediğini belirten uzmanlar, bu süreç eğlenme ve dinlenme zamanı olarak görülse de ebeveynlerin zihinlerinde pek çok düşünce barındırdığını ifade ediyor.

Çocuk gelişimci Begüm Gamiş Çiftçi, yaz tatilinin çocukların gelişimi üzerindeki etkilerinden bahsetti ve ebeveynlere önemli tavsiyeler paylaştı.

Tatil amaçsızca geçirilmemeli

Tatilin kesinlikle amaçsızca ve sorumluluk almaksızın geçirilecek vakit olmadığını vurgulayan Çiftçi, “Tatil yoğun bir çalışma temposu nedeniyle azalan enerjinin kazanılmasını sağlayan, kendini gerçekleştirme fırsatları ile dolu, stresin az olduğu, zihnen ve bedenen yeniden yapılanmayı hedefleyen bir süre olarak tanımlanıyor. Dolayısıyla planlama yaparken bu tanımda yer alan kriterlere dikkat etmek önemli.” dedi. 

Tatilin kalitesi çocuğun gelişimini etkiliyor

Tatilin süresi kadar kalitesinin yani nasıl geçirildiğinin de çocuğun ve ailesinin yaşam kalitesini, dolayısıyla çocuğun bütüncül gelişimini doğrudan etkilediğini ifade eden Çiftçi, “Yaz tatili gibi süre bakımından uzun bir dönem çocuk için anne baba ile daha fazla geçirilecek, eğlence ve dinlenmenin olduğu zaman olarak görülse de ebeveynler sorumluluklarının arttığı düşüncesiyle zihinlerinde pek çok soru barındırıyorlar. Bu sorular ancak çocuğun ve ebeveynlerin bu süreç içindeki ihtiyaçları ve beklentilerini iyi bilmekten geçiyor.” diye konuştu. 

Ebeveynler tatilde nelere dikkat etmeli?

Çocuk gelişimci Begüm Gamiş Çiftçi, yaz tatilinin çocuklar açısından verimli geçirilebilmesi için şu tavsiyeleri paylaştı:

 “Öncelikle tatil programını çocuğunuzla birlikte hazırlayın. Planlamayı yaparken çocuğunuzun istek ve beklentilerine uygun tercihler oluşturun. Bu tercihlerin spor, sanat aktiviteleri içerikli; eğlenme, dinlenme, sorgulama, öğrenme ve sosyalleşmeyi sağlayıcı olmasına özen gösterin.

Okul dönemi boyunca uzak kalınan aktivitelere yer verin. Kış boyunca zaman ve mekan kısıtları nedeniyle ertelemek zorunda kaldıklarınıza yer verin. Özellikle gezi planları, açık hava aktiviteleri ve ailece yapmayı düşündüğünüz planlar üzerine yoğunlaşın.

Çocuğunuzla ilişkilerinizi güçlendirin. Okul dönemi boyunca ders çalışma, erken yatma gibi hususlarda çocuğumuza baskı kurduğumuz bir dönem olabiliyor. Bu nedenle yaz tatili çocuğunuzla ilişkinizi kuvvetlendirebilmek için bir fırsattır diyebiliriz. Bu fırsatı değerlendirirken çocuğunuzla mümkün olduğunuz paylaşım içinde olmanız hem sizin hem de çocuğunuzun süreci verimli geçirmesini sağlayacaktır.

Yaz tatilinde iş rutininiz devam ediyorsa; kalan zamanınızı çocuğunuzu dinleyerek, onunla oyun oynayarak, doğada yürüyüşe çıkarak belki minik bir kamp yaparak, çocuğunuzun ilgisi dahilinde keşif gezileri ya da deneyler, okumalar yaparak, film izleyerek geçirin. Unutmayın ki önemli olan zamanın niceliği değil niteliğidir.

Çocuğunuzun ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda çeşitli kurslara, aktivitelere yönlendirme yapın. Böylelikle çocuğunuzun eğlenerek öğrenmesini sağlayın, bütüncül olarak gelişimini destekleyin.

Çocuğunuzu tüm duyularını geliştirici oyunlara ve programlara yönlendirin. Bunlar mutlaka kurallı oyunlar ya da planlanmış kurslar olmak zorunda değildir. Örneğin, bir meyvenin oluşumunu çocuğunuzun görerek, dokunarak kısacası yaparak yaşayarak öğrenmesi için fırsatlar yaratın.

Kış boyunca hareketleri daha sınırlı olduğundan çocuğunuzun yaz tatilinde bol bol fiziksel aktivite içinde olmasını sağlayın. Bu konuda çocuğunuzun ilgi duyduğu sporlara yönelik yönlendirme yapabileceğiniz gibi ev içerisinde de hareket temelli küçük sorumluluklar verin.

Özellikle tatilde evden çıkmak istemeyen, gününü televizyon, tablet, bilgisayar gibi teknolojik araçlarla geçirmek isteyen çocuklar olacaktır. Bu noktada çocuğunuzun açık alanda olmasını ve sosyal ilişkilerini güçlendirici planlamalar yapın. Örneğin çocuğunuzun arkadaşları ile ilgileri dahilinde bir gezi, piknik ya da kamp planlayabilirsiniz. Ek olarak çocuğun odası başta olmak üzere yaşam alanından teknolojik cihazları çıkarın; yerini kitaplara, kutu oyunlarına, spor araç gereçlerine, keşif malzemelerine verin. Günün planlamasında tablet, televizyon zamanlarını çocuğunuzla birlikte sınırlayın.

Kış döneminde okula gitmek istemeyen ya da okula yeni başlayacak çocuğunuz varsa; pandemi sonrası evden çıkmak ve okula uyum sağlamada yardımcı olmak için çocuğunuzun gelişimsel ihtiyaçlarına yanıt verebilen, eğlenme ve dinlenme temelli öğretici akademik ve sosyal becerileri barındıran aktivite programı olan yaz okulları size yardımcı olacaktır. Böyle bir yaz programı hem çocuğunuzun pandemi nedeniyle desteğe ihtiyaç duyduğu noktaları tamamlamasını hem de sizin ve çocuğunuzun gelecek okul dönemi rutinine kolay uyumlanmasını sağlayacaktır.

Tatil süresince çocuğunuzun kendi kendine kalması için fırsat verin. Tatili dolu dolu geçirmek için sürekli kurstan kursa koşturmak, aktiviteler geziler planlamak doğru değildir. Özgür kalıp gerekiyorsa sıkılmaları için onlara zaman verin. Bu noktada çözüm önerilerini çocuğunuz bulsun, siz yönlendirmeyin. Sadece yardım istediğinde ufak desteklerle, konuşarak yanında olduğunuzu hissettirin.

Ayrıca çocuğunuza gelişimsel seviyesine uygun sorunluluklar verin. Özellikle sosyal ilişkilerini güçlendirici, aile bireyleri ile ilgili çeşitli yardımlara destek olması konusunda rol model olun.” (İLKHA)

Adana’nın Seyhan ilçesi Gürselpaşa Mahallesi’nde ikamet eden Mehmet Ali ve Tuba Oruç çiftinin çocukları 22 aylık Ömer, 4 aylıkken Türkiye’de bilinen adıyla Gevşek Bebek Sendromu yani Spinal Müsküler Atrofi (SMA) hastalığına yakalandı.

İLKHA’ya konuşan çaresiz aile, yetkililerden yardım bekliyor. Yardımların hızlanması gerektiğini belirten anne Tuba Oruç, çocukları Ömer’in zamanının ve dayanacak gücünün kalmadığını belirtti.

Oğlu Ömer’in ölümcül kas hastası (SMA) olduğunu ve bu hastalığın bir tedavisinin bulunduğunu ifade eden anne Tuba Oruç, oğlunun tedavisi için kendilerine uzanacak yardım eli beklediğini söyledi.

“Ömer’in zamanı ve dayanacak gücü kalmadı”

SMA hastası Ömer’in annesi Tuba Oruç

Hastalığının bir tedavisinin olduğunu ve Ömer’i sağlığına kavuşturmak istediğini söyleyen anne Tuba Oruç, “Ama maalesef çok pahalı. Bir ailenin kaldıracağı bir tedavi değil. Onun için bir kampanya başlattık. Valiliğin onayıyla bir kampanya başladı ama kampanyamız çok çok yavaş ilerliyor. Bu kampanyanın bir önce hızlanması lazım. Ömer’in zamanı ve dayanacak gücü kalmadı.” dedi.

“Duyunca dünyamız başımıza yıkıldı”

Ömer’in kasları gevşek olduğu için hareket edemediğini belirten anne Oruç, “1-2 defa doktora götürdüm normaldir daha küçüktür dedi. Ondan sonra geldim. Tekrar birinci, ikinci, üçüncü ay baktım, üçüncü aya doğru bu normal bir hareket değil. Ondan sonra kalktım tekrar hastaneye götürdüm. Nöroloji doktoruna gittik. Nöroloji doktoru gözümün içine baktı, dedi ki: ‘SMA hastasına benziyor. SMA hastalığının ne olduğunu ben bilmiyorum hocam, yani SMA hastalığı nedir dedim? Hoca: SMA hastalığı, ölümcül kas hastalığı, kasları eriyor; biz bunu duyunca dünyamız başımıza yıkıldı.” ifadelerini kullandı.

“Yedi ay boyunca Ömer’in kokusunu alamadım”

Çocuklarında teşhiste geç kaldıklarını ve yapılan genetik testlerin çok geç çıktığını söyleyen anne Oruç, “Üç ay genetik bekletti. Genetik sonuçları gelene kadar Ömer gittikçe kötü oldu. Genetiğimiz geldi ve sonuç SMA tip 1 çıktı. Ömer su istedi benden, bir damla su yüzünden Ömer’in kalbi durdu ve yedi ay boyunca yoğun bakım süreci geçirdi. Yedi ay boyunca Ömer’in kokusunu alamadım. Ömer’ siz kaldım. Gerçekten çok zor. Allah hiçbir anne babaya yaşatmasın. Çünkü bu tür çocuklar kasları eridiği için hiçbir şekilde yutkunamıyorlar.  Ömer’in bir damla su sebebiyle kalbi durdu. Niye? Ömer yutkunamadığı için su ciğere gitti ve kalbi durdu.” dedi.

“Kimin elinden ne geliyorsa, Ömer’in elinden tutsunlar”

Ömer’in beslenmesini göbeğine bağlı bir hortum aracılığıyla yapan anne Oruç, “Bu sizin de evladınız olabilir, siz de benim gibi çaresiz bir anne olabilirsiniz. Kimse demesin benim başıma gelmeyecek, kimse demesin ben bunu yaşamayacağım. Bu hastalığı çocuğumla tanıdım. Allah rızası için diyorum, kimin elinden ne geliyorsa Ömer’in elinden tutsunlar. Evladım her gün, gözümün önünde ölüme yaklaşıyor ve benim gecem yok, gündüzüm yok. Her an başucundayım. Her an her şey olabilir. Ömer kendi tükürüğünde dahi boğuluyor. Sıkıştığı zaman, morardığı zaman, tıkandığı o anda müdahale etmesem Ömer ölüyor. Sadece beni duysunlar, beni görsünler. Allah rızası için bir anne olarak sadece kurtulmasını istiyorum. Ömer’in sesinin duyulmasını istiyorum. Ömer’in elinden tutulsun ve tedaviye gitsin.” diye konuştu.

“Hiçbir şekilde, yapılan bağışlar bizim elimize geçmiyor”

Başlatılan kampanyanın valilik onaylı olduğunun altını çizen anne Oruç, hayırseverlere seslenerek, “Bağışlanan paranın girişi var fakat hiçbir şekilde çıkışı yok. Çıkışı nerede olur? Ömer yüzde yüz olduğunda, Ömer hastaneye giderken, valilik onayıyla hastanenin hesabına aktarılacak. Hiçbir şekilde, yapılan bağışlar bizim elimize geçmiyor. Allah etmesin Ömer’e bir şey olursa, bir anne olarak ben bunları söylemek istemiyorum ama benim çocuğuma bir şey olursa, başka bir SMA’ lı çocuğun hesabına aktarılacak. Ben çocuğumun ölmesini istemiyorum çünkü benim çocuğumun bir tedavisi, bir umudu, bir çaresi var. Evet maliyeti çok yüksek ama birlik beraberlik oldu mu, zor bir şey değil. Yeter ki Ömer’i görsünler ve görmezden gelmesinler.” şeklinde konuştu.

“SMA’lı çocuklar görülsün”

SMA hastası Ömer’in Mehmet Ali Oruç

Hastalığın tedavisi için yeterli paraya sahip olmadıklarını belirten baba Mehmet Ali Oruç, “Gerçekten de karşılayacak gücümüz yok. Hala stantlara çıkıyoruz. Lütfen bu SMA’lı çocukları görsünler. Bazen standa çıktığımız zaman ‘yine mi SMA, yine mi bebekler’ demesinler. Benim başıma da gelmez demesinler. Bu çocuklara yardım edilmesini istiyorum. Bu SMA’lı çocuklara devlet büyüklerimizin yardım etmesini istiyorum.” diye belirtti.

“Allah’ın izniyle kazanacağız”

SMA hastası Ömer’in dayısı İskender Tekin

Stant, kermes, afiş ve broşür çalışmalarıyla yeğeni Ömer için sahada olduklarını söyleyen dayı İskender Tekin, şu ifadeleri kullandı: “Arkadaşlarımız canlı yayınlar yapıyorlar. Duyarlı insanlara ve vicdanlı insanlara ulaşmaya çalışıyoruz. Allah’ın izniyle şu an yüzde 11 buçuktayız. 12’lere doğru gidiyoruz. Allah’ın izniyle kazanacağız.” dedi.

SMA nedir?

Spinal Müsküler Atrofi (SMA), hareket sinir hücrelerinden (motor nöronlardan) kaynaklı nöro-müsküler bir hastalık. 3 evrede görülen SMA hastalığının en tehlikelisi SMA Tip 1 denilen evre. SMA Tip 1 hastalığının belirtileri çocukluk yaşlarından itibaren gözle görülebiliyor. Çocukluk döneminde kendini göstermeye başlayan bu hastalık, omurilikteki ön boynuz denilen bir bölgedeki hareket siniri hücreleri etkiliyor. Batıda çok sık rastlanılan ve bebek ölümlerine neden olan SMA’ya, son yıllarda ülkemizde de sık rastlanmaya başladı. (İLKHA)