Kategori: Ekonomi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, haziran ayında mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi haziran ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe yüzde 0,6 ve perakende ticaret sektöründe yüzde 0,9 artarken inşaat sektöründe yüzde 3,5 azaldı.

TÜİK, haziran ayına ilişkin hizmet, perakende ticaret ve inşaat güven endekslerini açıkladı. Buna göre; güven endeksi, hizmet ve perakende ticaret sektörlerinde yükselirken inşaat sektöründe düştü.

TÜİK verilerine göre, mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi haziran ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe yüzde 0,6 ve perakende ticaret sektöründe yüzde 0,9 artarken inşaat sektöründe yüzde 3,5 azaldı. 

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mehmet Erdal Eren, asgari ücretin 11 bin 402 TL olarak açıklanmasının ardından yaptığı açıklamada, “Bu artışların konut satış fiyatlarına yansıması da kaçınılmaz olacaktır. Kamudan proje üstlenmiş meslektaşlarımızın bu maliyet artışlarını karşılayacak oranda ek fiyat farkı düzenlemesi beklentisi de devam etmektedir” dedi.

TMB Başkanı Mehmet Eren, asgari ücretin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından 11 bin 402 TL olduğunu duyurmasının ardından yazılı bir açıklama yaptı.

“ASGARİ ÜCRET ARTIŞI ÖNEMLİ ÜRETİM MALİYETİ ARTIŞI OLUŞTURUYOR”

Her geçen gün artan hayat pahalılığı karşısında asgari ücretle çalışanların içinde bulundukları ekonomik durumun farkında olduklarını belirten Eren, ancak asgari ücret artışının maliyetlere yansıyacağına vurgu yaparak şunlara yer verdi:

“Asgari Ücret Tespit Komisyonu hızlı bir mesai yaparak, bayram öncesinde ilgili tüm kesimlerin merakla beklediği yeni asgari ücreti açıkladı. Öncelikle tüm çalışanlara ve iş dünyamıza hayırlı olmasını diliyorum. Her geçen gün artan hayat pahalılığı karşısında asgari ücretle çalışanların içinde bulundukları ekonomik durumun farkındayız. Bununla birlikte, asgari ücret artışının işletmelerdeki tüm çalışanların ücretlerini etkilemesi yönüyle önemli bir üretim maliyeti artışı oluşturduğu da bir gerçektir. İnşaat sektöründe son yıllarda öngörülemez düzeyde artan girdi maliyeti sorunu ile karşı karşıyayız. Sektörde malzeme maliyetinde artış son dönemde bir miktar hız kesmiş durumdadır. 

“BU ARTIŞLARIN KONUT SATIŞ FİYATLARINA YANSIMASI KAÇINILMAZ OLACAKTIR”

TÜİK’in 12 Haziran günü açıkladığı İnşaat Maliyet Endeksi’ne göre inşaat malzemesi fiyatları yıllık bazda yüzde 40 yükselirken, işçilik maliyet endeksinde bu oran yüzde 103’e ulaşmıştır. Diğer bir ifade ile son bir yıl içinde inşaat sektöründeki maliyet artışının önemli bir etkeninin işçilik maliyetlerindeki artış olduğu gözlemlenmektedir. Bu artışların konut satış fiyatlarına yansıması da kaçınılmaz olacaktır. Kamudan proje üstlenmiş meslektaşlarımızın bu maliyet artışlarını karşılayacak oranda ek fiyat farkı düzenlemesi beklentisi de devam etmektedir.”

İzmir İş dünyası, net 11 bin 402 TL olarak açıklanan yeni asgari ücreti değerlendirdi. Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, “Yüzde 34’lük artış önemlidir, ancak ekonomimiz üzerindeki en büyük risk enflasyondur. Yeni ekonomi yönetimimizden beklentimiz, öncelikli olarak enflasyonu düşürecek adımların ivedilikle atılmasıdır” dedi. İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli ise “Yaşanan dalgalanmanın yarattığı satın alma gücü tahribatı elbette giderilmeli, ülkenin emek kesimi geride bırakılmamalıdır” değerlendirmesini yaptı.

EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, bugün yaptığı yazılı açıklamada, temmuz ayından itibaren geçerli olacak yeni asgari ücrete ilişkin şunları kaydetti:

“2023 yılı ikinci yarısı için 11 bin 402 lira olarak belirlenen net asgari ücret çalışanlarımıza, işverenlerimize hayırlı olsun. Bir önceki dönemde 400 TL olarak uygulanan asgari ücret desteğinin 500 TL’ye çıkartılması, asgari ücrete kadar olan tutardan vergi alınmaması uygulamasının devam edecek olması ve tabii ki yüzde 34’lük bir artış önemlidir. Ancak çalışanlarımızın artan giderleri, işverenlerimizin artan maliyetleri, yüksek enflasyon karşısında elde edilen geliri de kârı da eritmektedir. Ekonomimiz üzerindeki en büyük risk enflasyondur.

Yeni ekonomi yönetimimizden beklentimiz, öncelikli olarak enflasyonu düşürecek adımların ivedilikle atılmasıdır. Ancak o zaman asgari ücret memnuniyet düzeyi sağlıklı bir şekilde belirlenecektir. Beklentimiz, yılın ikinci yarısında uygulanacak yeni ekonomi programı ile risklerin azaltılması, öngörülebilirliğin sağlanmasıdır.”

“SATIN ALMA GÜCÜ TAHRİBATI ELBETTE GİDERİLMELİ, ÜLKENİN EMEK KESİMİ GERİDE BIRAKILMAMALIDIR”

İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli de asgari ücrette yapılan artışı şöyle değerlendirdi:

“Türkiye ekonomisi, farklı unsurların etkisiyle bir süredir ciddi bir dalgalanma yaşıyor. Seçimlerin sona ermesinin ardından ekonomide rasyonel düzleme dönüleceğinin en yetkili ağızlardan ifadesi bizim için memnuniyet verici oldu. Asgari ücret, memur maaşları ve emekli aylıklarındaki artışlara da bu perspektif ile bakmak gerektiğini düşünüyoruz. Yaşanan dalgalanmanın yarattığı satın alma gücü tahribatı elbette giderilmeli, ülkenin emek kesimi geride bırakılmamalıdır. Ancak verilen artışların kamunun mali dengesini, özel sektörün rekabet gücünü negatif etkilememesi mutlaka gözetilmelidir. Bütün düzenlemelerin, ülkenin üretim gücünü artıracak, rekabet gücünü yükseltecek bir amaca hizmet etmesi elzemdir. Bu nedenle bir yandan emek kesiminin satın alma gücü iyileştirilirken diğer yandan üretimin önündeki engellerin kaldırılması ve rekabet gücünün yükseltilmesi sağlanmalıdır. Bu konuda da en uygun adımların kısa zamanda atılacağına inanıyoruz.”

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, nisan ayında tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarım-GFE), aylık yüzde 0,63, yıllık yüzde 40,20 arttı.

TÜİK, nisan ayına ilişkin Tarım-GFE’yi bugün yayınladı. Buna göre endeks, bir önceki aya göre yüzde 0,63, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 9,74, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 40,20 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 97,43 artış gerçekleşti.

TARIMSAL YATIRIMA KATKI SAĞLAYAN MAL VE HİZMET ENDEKSİ YÜZDE 71,35 ARTTI

Ana gruplarda bir önceki aya göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 0,51, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 1,40 artış gözlendi. Bir önceki yılın aynı ayına göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 36,43, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi yüzde 71,35 arttı.

GÜBRE VE TOPRAK GELİŞTİRİCİLERDEKİ YILLIK FİYAT ARTIŞI YÜZDE 9,11’DE KALDI

Yıllık artışın düşük olduğu alt gruplar sırasıyla yüzde 3,32 ile enerji ve yağlar; yüzde 9,11 ile gübre ve toprak geliştiricileri oldu. Buna karşılık yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar ise sırasıyla yüzde 88,80 ile diğer mal ve hizmetler ve yüzde 84,14 ile malzemeler oldu.

VETERİNER HARCAMALARI AYLIK YÜZDE 9,08 ARTTI

Bir önceki aya göre azalış gösteren alt gruplar sırasıyla yüzde 3,65 ile enerji ve yağlar ve yüzde 0,27 ile gübre ve toprak geliştiriciler oldu. Buna karşılık aylık artışın yüksek olduğu alt gruplar ise sırasıyla yüzde 9,08 ile veteriner harcamaları ve yüzde 4,46 ile makine bakım masrafları oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, mayıs ayında yurt dışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE) aylık yüzde 0,45, yıllık yüzde 32,13 arttı.

TÜİK, mayıs ayına ilişkin yurt dışı üretici fiyat endeksini bugün yayınladı. Buna göre endeks, bir önceki aya göre yüzde 0,45, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 9,23, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32,13 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 67,27 arttı.

İMALAT SEKTÖRÜNDE YILLIK FİYAT ARTIŞI YÜZDE 32,24 OLDU

Sanayinin iki sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 26,05, imalatta yüzde 32,24 artış olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 30,05, dayanıklı tüketim malında yüzde 39,88, dayanıksız tüketim malında yüzde 36,35, sermaye malında yüzde 39,51 artış, enerjide yüzde ise 14,87 azalış şeklinde oldu.

ENERJİ SEKTÖRÜNDE ÜRETİCİ FİYATI AYLIK 9,07 AZALDI

Sanayinin iki sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 0,48, imalatta yüzde 0,45 artış gerçekleşti. Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında yüzde 0,39, dayanıklı tüketim malında yüzde 0,73, dayanıksız tüketim malında yüzde 2,29 ve sermaye malında yüzde 1,49 artış, enerjide ise yüzde 9,07 azalış olarak gerçekleşti.

KOK VE RAFİNE PETROL ÜRÜNLERİ YILLIK YÜZDE 14,87 AZALDI

YD-ÜFE verilerine göre, yıllık fiyat azalışı gösteren tek alt sektör yüzde 14,87 ile kok ve rafine petrol ürünleri oldu. Buna karşılık makine ve ekipmanlar b.y.s. yüzde 50,57, içecekler yüzde 49,89, diğer metalik olmayan mineral ürünler yüzde 48,93 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

METAL CEVHERLERİ AYLIK YÜZDE 1,68 AZALDI

Aylık verilere göre kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 9,07, metal cevherleri yüzde 1,68, ana metaller yüzde 0,49 ile endekslerin en fazla azalış gösterdiği alt sektörler oldu. Buna karşılık basım ve kayıt hizmetleri yüzde 4,05, diğer mamul eşyalar yüzde 3,36, tütün ürünleri yüzde 3,11 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Tüketici Güven Endeksi, haziran ayında yüzde 6,5 oranında geriledi. Vatandaşların gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisi de yüzde 8,8 oranında düştü.

TÜİK, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası iş birliğiyle hazırladığı Tüketici Eğilim Anketi sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Tüketici Güven Endeksi, mayıs ayında 91,1 iken haziran ayında yüzde 6,5 oranında azalarak 85,1 oldu.

GELECEK 12 AYLIK DÖNEMDE MADDİ DURUM BEKLENTİSİ DE YÜZDE 8,8 ORANINDA DÜŞTÜ

Tüketici Güven Endeksi’nin alt endekslerine bakıldığında ise mevcut dönemde hanenin maddi durumu haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 2,2 geriledi.

Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi yüzde 8,8 gerilerken, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi ise yüzde 7,8 düştü.

Bu geleceğe dönük ekonomik durum beklentilerindeki gerileme gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesini de yüzde 6,2 oranında düşürdü. 

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ARI Teknokent tarafından 17’ncisi düzenlenen Innogate Uluslararası Hızlandırma Programı’nın Türkiye’deki ‘Global Büyüme Modelleme’ adımı tamamlandı. Ticaret Bakanlığı’nın Tekno-Hızlandırıcı İhracat Proje Desteği ile gerçekleştirilen Innogate programının ikinci adımı Londra’da başladı.

Yerli teknoloji firmalarına, global pazara açılmaları için büyüme stratejilerini geliştirmeleri amacıyla eğitim desteği sunan ve firmalara uluslararası bağlantılara erişim, müşteri ve yatırımcı tanıştırmaları yapan Innogate Uluslararası Hızlandırma Programı’nın ikinci aşaması Londra’da başladı. 2014 yılından beri İTÜ ARI Teknokent tarafından 17 kez gerçekleştirilen Innogate programına katılan firmalar, bugüne kadar global pazardaki büyümelerini 4’e katladı. Teknoloji firmalarına somut ihracat artışı sağlayan programa bu yıl seçilen 13 Türk teknoloji firması, 12-23 Haziran tarihleri arasında Londra’da olacaklar.

“ÜLKEMİZ İÇİN GURUR VERİCİ BAŞARILAR ELDE ETMEK HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR”

İTÜ ARI Teknokent Genel Müdürü Prof. Dr. Attila Dikbaş, İTÜ ARI Teknokent olarak sadece teknoloji geliştiren yeni startupları desteklemekle kalmayıp, aynı zamanda bu startupların global arenada başarıya ulaşması için çalıştıklarını belirterek “Ülkemiz için gurur verici başarılar elde etmek hayati önem taşıyor” dedi.

TÜRK TEKNOLOJİ FİRMALARI 2014’TEN BERİ INNOGATE PROGRAMIYLA DÜNYAYA AÇILIYOR

Geçen yıl gerçekleştirilen 16. Innogate Uluslararası Hızlandırma Programı doğrultusunda, katılımcı firmaların İngiltere pazarını tanıma ve deneyimleme fırsatı yakaladıklarını, pek çok potansiyel müşteriye eriştiklerini ifade eden İTÜ ARI Teknokent Pazarlama ve İş Geliştirme Direktörü Arzu Eryılmaz da programın ayrı 2014 yılından bu yana 213 firmaya fayda sunduğunu ve bunlardan 131’inin Innogate Programının ikinci adımını da tamamlayarak globalleşme yolunda çok büyük adım atmış olduklarını belirtti.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, reel ve finans sektörünün aktörleriyle görüşmelere başladı. Bakan Şimşek, ilk olarak Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) yöneticileriyle görüştü.

TÜSİAD, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile yapılan görüşmeye ilişkin resmi sosyal medya hesabından kısa bir açıklama yaptı. Bakan Şimşek’in TÜSİAD Başkanı Orhan Turan ve Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan’ın da bulunduğu heyetle görüşmesine ilişkin fotoğraf kareleri paylaşılarak “Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek TÜSİAD heyeti ile bir araya geldi. Sayın Bakan Mehmet Şimşek’e toplantı için teşekkür ederiz” denildi.

Alınan bilgiye göre, görüşmede TÜSİAD heyeti, ekonomide son dönem ve atılması gereken adımlarla ilgili bir sunum yaptı.

Bakan Şimşek’in bugün 14.30’da da Türkiye Bankalar Birliği (TBB) yönetimiyle, birliğin Akmerkez’deki merkezinde bir araya gelmesi bekleniyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, yılın ilk 4 ayında kısa vadeli dış stoku yüzde 8,6 oranında arttı. Nisan ayı sonu itibariyle kısa vadeli dış borç stoku 161,9 milyar dolar düzeyine çıktı.

Merkez Bankası, nisan ayına ilişkin kısa vadeli dış borç istatistikleri gelişmelerini açıkladı. Buna göre, nisan sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku, 2022 yıl sonuna göre yüzde 8,6 oranında artışla 161,9 milyar ABD doları olarak gerçekleşti. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 6,6 oranında artarak 66,4 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 2,2 oranında artarak 55,3 milyar dolar düzeyine çıktı.

BANKALARIN YURT DIŞI KAYNAKLI KISA VADELİ KREDİLERİ YÜZDE 6,3 ORANINDA ARTTI

Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2022 yıl sonuna göre yüzde 6,3 oranında artarak 11,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 0,4 oranında azalarak 21,5 milyar dolar, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde 2,5 oranında artışla 17,2 milyar dolar oldu. Ayrıca, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 23,7 oranında artışla 16,3 milyar dolar seviyesine yükseldi.

İTHALAT BORÇLARI 49.5 MİLYAR DOLAR SEVİYESİNE ÇIKTI

Merkez Bankası verilerine göre, diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2022 yıl sonuna göre yüzde 1,6 oranında artarak 49,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2022 yıl sonuna göre yüzde 16,3 oranında artarak 33,6 milyar dolar olurken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 0,7 oranında artarak 88,0 milyar dolar oldu.

Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 16,1 oranında artarak 86,3 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde 0,6 oranında artarak 74,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. 2022 yıl sonunda 676 milyon dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2023 nisan sonu itibarıyla 966 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 238 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

2023 nisan sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu yüzde 45,7’si ABD doları, yüzde 25,8’i euro, yüzde 11,0’ı Türk lirası ve yüzde 17,5’i diğer döviz cinslerinden oldu.

VADESİ 1 YILDAN AZ OLAN KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU 202,4 MİLYAR DOLARA YÜKSELDİ

Merkez Bankası sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 202,9 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu stokun 17,1 milyar ABD dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluştu. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 21,1, Merkez Bankası’nın yüzde 19,9, özel sektörün ise yüzde 59,0 oranında paya sahip olduğu gözlendi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı, nisan ayında bir önceki aya göre 247 bin kişi azaldı. Çalışan sayısındaki aylık düşüş oranı yüzde 1 oldu.

TÜİK, nisan ayına ilişkin ücretli çalışan istatistiklerini açıkladı. Buna göre, mart ayında 14 milyon 764 bin olan sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı, nisan ayında 14 milyon 517 bin oldu. Çalışan sayısındaki aylık düşüş oranı yüzde 1 oldu.

AYLIK EN YÜKSEK DÜŞÜŞ SANAYİ SEKTÖRÜNDE GÖRÜLDÜ

Ücretli çalışanların alt detaylarına bakıldığında; 2023 yılı nisan ayında ücretli çalışanlar aylık olarak sanayi sektöründe yüzde 1,6, inşaat sektöründe yüzde 0,9 ve ticaret-hizmet sektöründe yüzde 0,7 azaldı.

TÜİK verilerine göre, nisan ayında sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı, geçen yılın mart ayına göre ise 3,7 oranında artış gösterdi. Ücretli çalışanların alt detaylarına bakıldığında; 2023 yılı nisan ayında ücretli çalışan sayısı yıllık olarak sanayi sektöründe yüzde 1,0, inşaat sektöründe yüzde 11,3 ve ticaret-hizmet sektöründe yüzde 4,1 arttı.