Kategori: Ekonomi

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, inşaat sektöründe son yıllarda girdi maliyetlerindeki yüksek artışların kamuya iş yapan müteahhitlerin üzerindeki yükü taşınamaz hale getirdiğini belirterek “Özellikle pandemi sonrasında yaşanan maliyet artışı sorununun aşılamamasıyla teminat mektupları nakde çevrilen kamu projeleri üstlenmiş müteahhitlik firmalarına tek seferlik malî sicil affı getirilmesi yoluyla yasakların kaldırılması ve irat kaydedilen teminat mektuplarının iadesi, şartsız tasfiye hakkı, ek fiyat farkı ödenmesi hususları Anadolu’nun dört bir yanındaki binlerce müteahhit için hayati hale gelmiştir” dedi. 

TMB Başkanı Erdal Eren, inşaat sektöründe son yıllarda girdi maliyetlerindeki yüksek artışların kamuya iş yapan müteahhitlerin üzerindeki yükü taşınamaz hale getirdiğini belirten bir basın açıklaması yaptı. Eren, yaptığı yazılı açıklamada, sektörde küresel ve ulusal bazda yaşanan gelişmelerle beklenmedik biçimde artan girdi maliyetleri yükünün ağırlaştığına işaret etti.

Eren, “Geçen dönemde maliyet artışı sorununun aşılamamasıyla teminat mektupları nakde çevrilen kamu projeleri üstlenmiş müteahhitlik firmalarına tek seferlik malî sicil affı getirilmesi yoluyla yasakların kaldırılarak irat kaydedilen teminat mektuplarının iadesi ve rücu davalarından vazgeçilmesi, şartsız tasfiye hakkı, ek fiyat farkı ödenmesi hususları Anadolu’nun dört bir yanındaki binlerce müteahhit için hayati hale gelmiştir” dedi.

“GİRDİ MALİYETLERİNDEKİ ARTIŞ GEÇEN YIL İNŞAAT SEKTÖRÜNDE YÜZDE 170’İ AŞTI”

TMB Başkanı Eren, salgının etkileri ve döviz kurundaki artışla birlikte 2021 yılında temel girdi maliyetlerinde yüzde 150 düzeyine varan fiyat artışının, inşaat sektöründe, Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte 2022 yılında yüzde 170’i aştığını ifade etti. Enerjiye ve ithalata bağımlı yapısı çerçevesinde sektörde maliyet yükü sorununun bu yıl da sürdüğünü belirten Eren, girdi maliyetlerindeki yüksek artışın, 200’ü aşkın alt sektöre talep oluşturan inşaat sektörünü zor durumda bıraktığını, ekonomik konut üretimini ve kamu yatırımı projelerini de olumsuz etkilediğini kaydetti. 

“ADİL BİR FİYAT FARKI DÜZENLEMESİ HAYATA GEÇİRİLMELİ” 

TMB Başkanı Erdal Eren, yaşanan elim deprem felaketi sonrasında yeniden inşa çalışmalarının yarattığı ivmeyle inşaat sektörünün yılın ilk çeyrek döneminde büyüme kaydettiğini ancak sektörün geneli için bu durumun söz konusu olmadığını dile getirdi. Eren, maliyet yükünde ve finansmana erişimde zorluğun artması öngörüleri çerçevesinde ilerleyen döneme ilişkin beklentilerin de oldukça sınırlı kaldığını belirtti.

Erdal Eren, girdilerdeki beklenmedik ve yüksek maliyet artışları nedeniyle sektörde karşılaşılan sorunların gelecek dönemlerde bir daha yaşanmamasını teminen adil bir fiyat farkı düzenlemesinin hayata geçirilmesi gerektiğine ifade etti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2022 yılında, merkezi yönetim bütçesinden Araştırma- Geliştirme (Ar-Ge) için 53 milyar 844 milyon lira harcandı. Ar-Ge için merkezi yönetim bütçesinden yapılan harcamalar sosyo-ekonomik hedeflere göre sınıflandırıldığında 2022 yılında en fazla Ar-Ge fonlaması yüzde 63,3 ile genel bilgi gelişimi için üniversitelere yapıldı. Bu sosyo-ekonomik hedefi; sırasıyla yüzde 10,9 ile savunma, yüzde 6,1 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, yüzde 4,9 ile genel bilgi gelişimi Ar-Ge (diğer kaynaklardan finanse edilen) ve yüzde 3,7 ile eğitim takip etti. 

TÜİK, 2022 yılına ilişkin, merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge faaliyetleri için ayrılan ödenek ve harcamaları açıkladı. Buna göre; 2022 yılında Ar-Ge faaliyetleri için merkezi yönetim bütçesinden yapılan harcama 53 milyar 844 milyon TL oldu. Bu sonuca göre, 2022 yılında merkezi yönetim bütçesinden yapılan Ar-Ge harcamalarının merkezi yönetim bütçesi içerisindeki oranı yüzde 1,66 oldu.

AR-GE HARCAMALARININ GSYH İÇİNDEKİ PAYI YÜZDE 0,36’DA KALDI

Merkezi yönetim bütçesinden yapılan Ar-Ge harcamalarının 15 trilyon 6 milyar 574 milyon TL olan Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içerisindeki oranı ise yüzde 0,36 oldu. 

Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak hesaplanan tahmini sonuçlara göre; 2023 yılı merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge faaliyetleri için 76 milyar 101 milyon TL tahsis edildi. 

DOLAYLI AR-GE DESTEĞI 25 MİLYAR 722 MİLYON TL OLDU 
 
Ar-Ge faaliyetlerine yönelik vergi indirimi ve istisnalarının toplamı 2022 yılında 25 milyar 722 milyon TL oldu. 

EN FAZLA FONLAMA GENEL ÜNİVERSİTELERE YAPILDI 
 
Ar-Ge için merkezi yönetim bütçesinden yapılan harcamalar sosyo-ekonomik hedeflere göre sınıflandırıldığında 2022 yılında en fazla Ar-Ge fonlaması yüzde 63,3 ile genel bilgi gelişimi için üniversitelere yapıldı. Bu sosyo-ekonomik hedefi; sırasıyla yüzde 10,9 ile savunma, yüzde 6,1 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, yüzde 4,9 ile genel bilgi gelişimi Ar-Ge (diğer kaynaklardan finanse edilen) ve yüzde 3,7 ile eğitim takip etti. 
 
Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak yapılan hesaplamalara göre, 2023 yılında Ar-Ge için en fazla ödeneğin yüzde 65,5 ile genel bilgi gelişimi için üniversitelere ayrılacağı tahmin edildi. Savunma yüzde 13,0 ile sosyo-ekonomik hedefler arasında ikinci sırada yer aldı. Bu hedefleri yüzde 4,6 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, yüzde 4,3 ile genel bilgi gelişimi (diğer kaynaklardan finanse edilen) ve yüzde 3,5 ile tarım izledi. 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, mayıs ayında hizmet üretici fiyat endeksi (H-ÜFE), aylık 2,99, yıllık yüzde 65,47 arttı.

TÜİK, mayıs ayına ilişkin hizmet üretici fiyat endeksini bugün açıkladı. Buna göre, H-ÜFE 2023 yılı mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 2,99, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 28,58, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 65,47 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 84,39 artış gösterdi.

KONAKLAMA VE YİYECEK HİZMETLERİ AYLIK YÜZDE 7,89 ARTTI

TÜİK verilerine göre, bir önceki aya göre, ulaştırma ve depolama hizmetlerinde yüzde 1,05, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde yüzde 7,89, bilgi ve iletişim hizmetlerinde yüzde 1,22, gayrimenkul hizmetlerinde yüzde 4,19, mesleki, bilimsel ve teknik hizmetlerde yüzde 2,48, idari ve destek hizmetlerde yüzde 5,22 artış gerçekleşti.

REZERVASYON HİZMETLERİNDEKİ AYLIK ARTIŞ YÜZDE 14,39 OLDU

H-ÜFE sektörlerinden programcılık ve yayıncılık hizmetleri aylık yüzde 4,08, güvenlik ve soruşturma hizmetleri yüzde 2,35, büro yönetimi, büro destek ve diğer iş destek hizmetleri yüzde 2,19 ile endekslerin en fazla azalış gösterdiği alt sektörler oldu. Buna karşılık konaklama hizmetleri yüzde 16,57, seyahat acentesi, tur operatörü, diğer rezervasyon hizmetleri ve ilgili hizmetler yüzde 14,39, bilimsel araştırma ve geliştirme hizmetleri yüzde 13,12 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

ULAŞTIRMA VE DEPOLAMA HİZMETLERİ YILLIK YÜZDE 47,58 ARTTI

TÜİK verilerine göre, bir önceki yılın aynı ayına göre, ulaştırma ve depolama hizmetlerinde yüzde 47,58, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde yüzde 86,47, bilgi ve iletişim hizmetlerinde yüzde 72,50, gayrimenkul hizmetlerinde yüzde 64,92, mesleki, bilimsel ve teknik hizmetlerde yüzde 90,59, idari ve destek hizmetlerde yüzde 87,64 artış gerçekleşti.

İSTİHDAM HİZMETLERİNDE YILLIK YÜZDE 120,52 FİYAT ARTIŞI GERÇEKLEŞTİ

H-ÜFE sektörlerinden su yolu taşımacılığı hizmetleri yıllık yüzde 2,71, hava yolu taşımacılığı hizmetleri yüzde 35,58, depolama ve destek hizmetleri (taşımacılık için) yüzde 46,52 ile endekslerin en az arttığı alt sektörler oldu. Buna karşılık istihdam hizmetleri yüzde 120,52, bina ve çevre düzenleme (peyzaj) hizmetleri yüzde 117,17, programcılık ve yayıncılık hizmetleri yüzde 110,86 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), sadeleştirme politikası kapsamında bankaların üzerindeki TL ağırlığı yükümlülüğünü yüzde 60’dan yüzde 57’ye indirrdi. Yükümlülüğü yerine getiremeyen bankalar için ise menkul kıymet tesisi oranı yüzde 10’dan yüzde 5’e çekildi.

TCMB’nin Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğ’de değişiklik yapılmasına dair tebliği Resmi Gazete’de yayınlandı.

Buna göre, sadeleştirme politikası kapsamında ilk adım olarak menkul kıymet tesis oranının yüzde 10’dan yüzde 5’e düşürülmesine karar verildi. Tebliğ kapsamında, menkul kıymet tesis oranı, gerçek ve tüzel kişi için hesaplanan paylardan düşük olanı yüzde 57’nin altında kalan bankalar için 7 puan artırımlı, yüzde 70 ve üzerinde olan bankalar için 2 puan indirimli uygulanacak.

Tebliğe eklenen “Bankaların dönüşüm oranına göre menkul kıymet tesisine ilişkin geçici uygulama” kapsamında şunlar kaydedildi:

“29 Eylül 2023 (dahil) hesaplama tarihine kadar uygulanmak üzere, mevduat ve katılım bankalarının tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt düzeni esas alınarak Merkez Bankasınca belirlenen usul ve esaslara göre bankalarca hesaplanacak yabancı para mevduat/katılım fonundan Türk lirası mevduat/katılma hesabına dönüşüm oranına göre yüzde 10’un altında dönüşüm yapılması halinde eksik kalan kısmın iki katı tutarında menkul kıymet bloke olarak tesis edilir. Tesis süresi, hesaplama tarihini takip eden ayın son cuma günü başlar, tesis başlangıcını takip eden altıncı ayın son cuma gününden bir önceki gün sona erer. Bu madde hükümleri yabancı para cinsinden mevduat/katılım fonu büyüklüğü Merkez Bankasınca belirlenecek tutarın altında olan bankalara uygulanmaz.”

‘SADELEŞME KADEMELİ ŞEKİLDE SÜRECEK’

TCMB’nin internet sitesinde yer alan açıklamada da “Para Politikası Kurulu’nun 22 Haziran 2023 tarihli kararında mevcut mikro ve makroihtiyati çerçevenin, etki analizlerine dayanarak ve kademeli bir anlayışla sadeleştirileceği ifade edilmiştir” bilgilendirmesi yapıldı.

Bu kapsamda ilk adım olarak, menkul kıymet tesisi uygulamasının piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek doğrultuda sadeleştirilerek Resmi Gazete’de yayınlandığına vurgu yapılan açıklamada, sadeleşme sürecinin Para Politikası Kurulu’nun ilan ettiği ilkeler doğrultusunda kademeli olarak süreceği bildirildi.

Ankara Ticaret Odası’nın (ATO) ‘ATONET Üye Hizmet Platformu’ projesi, 2023 Dünya Odalar Yarışması’nda birinci oldu. ATO Başkanı Gürsel Baran, “Başkent’imizin Ticaret Odası olarak, 100’üncü yılımızı şampiyonlukla taçlandırmaktan, Başkent’imize ve ülkemize dünya birinciliği kazandırmaktan büyük gurur duyuyoruz” dedi.

ATO’nun ATONET Üye Hizmet Platformu uygulaması, Milletlerarası Ticaret Odası’na (ICC) bağlı faaliyet yürüten Dünya Odalar Federasyonu’nun (WFC) düzenlediği 2023 Dünya Odalar Yarışması’nda ‘En İyi Oda Sistemi İnovasyon Projesi’ kategorisinde birinci oldu.

ATONET Üye Hizmet Platformu Projesi, ABD’den Tampa Bay Ticaret Odası’nın ‘Tampa Bay Ticaret Odası Azınlık İşini Hızlandırma Programı’ ve Illinois Hispanik Ticaret Odası’nın ‘Sözleşme Radarı-Tüm İşletmeler için Yapay Zekâ’ projeleri ile Çin Ticaret Odası’nın ‘RCEP ve diğer STA’ların Kullanım Oranını Teşvik Etmek’ projeleriyle yarışarak birinciliği elde etti.

Yarışmanın sonuçları, 23 Haziran akşamı yapılan Kongre Galası’nda açıklandı ve birincilik ödülünü ATO Başkanı Gürsel Baran’ın teslim aldı. Baran, galada şunları söyledi:

“ÜYELERİMİZİ DÜNYA TİCARETİNE HAZIRLAMAYA DEVAM EDECEĞİZ”

“Cumhuriyet’imizle birlikte Ankara Ticaret Odamızın da bu yıl kuruluşunun 100’üncü yılı. Başkent’imizin Ticaret Odası olarak, 100’üncü yılımızı şampiyonlukla taçlandırmaktan, Başkent’imize ve ülkemize dünya birinciliği kazandırmaktan büyük gurur duyuyoruz. İsminde Cumhuriyet’imizin başkenti Ankara’nın adı geçen asırlık bir kurumu dünyada temsil etmek, birincilik kazandırmak ve Ankara Ticaret Odası’nın adını dünyaya taşımak bizim için büyük bir onur oldu. Dünyadaki tüm değişim ve dönüşümü takip ederek Başkent’in ticaretini bilim, teknoloji ve yeniliklerle buluşturmaya, üyelerimizi dünya ticaretine hazırlamaya devam edeceğiz.

ATO Yönetim Kurulu üyesi Adem Ali Yılmaz ve proje ekibine teşekkür ediyorum. Bu süreçte bizden desteklerini esirgemeyen TOBB Başkanımız Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu’na teşekkür ediyorum. ‘En İyi Cinsiyet Eşitliği Projesi’ kategorisinde ödül alan Gaziantep Ticaret Odamızı, Başkanı Sayın Mehmet Tuncay Yıldırım’ı ve üyelerini tebrik ediyorum. En İyi Ortaklık Projesi kategorisinde finalde yarışarak ülkemizi temsil eden İstanbul Sanayi Odası’nı ve Başkanı Sayın Erdal Bahçıvan’ı da başarılı çalışmalarından dolayı kutluyorum.”

ATONET ÜYE HİZMET PLATFORMU NEDİR

Ankara Ticaret Odası’nın 2022 yılı Mayıs ayında kullanıma sunduğu ATONET Üye Hizmet Platformu uygulaması ile ATO üyeleri, ATO Hizmet Binası’na gelmeden, e-Devlet üzerinden giriş yaparak, 7/24 e-belge, online başvuru, randevu, vezne işlemleri, bilgi güncelleme talebi, harç iade talebi, sigorta şirketlerinin acentelik başvuruları, kapasite raporları, ekspertiz raporları, iş makinesi tescili, Türk malı, yerli malı belgeleri, NACE kodu değişikliği gibi onlarca hizmeti elektronik ortamdan alabiliyor. Yine uygulama ile ATO üyeleri, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ve Resmi Gazete bilgileri ile teşvik ve hibe, sektörel bilgilendirme, fuar takvimi, pazar ve sektör araştırmaları bilgilerine erişim sağlayabiliyor.

160 bine yakın üyesi bulunan ATO’nun bir yılın sonunda 122 bin 897 kullanıcı sayısına ulaşan ATONET uygulaması ile ATO üyeleri; zamandan, mekandan, nakitten, vakitten tasarruf ettikleri gibi zamanlarını kendi işlerine ayırabiliyor.

Türkiye Bankalar Birliği (TBB), Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkıma uğrayan 11 ildeki toplam 891 banka şubesinden 709’unun, 3 bin 994 ATM’den 3 bin 767’sinin çalıştığını duyurdu.

TBB’den yapılan yazılı açıklamada, bankacılık sektörünün, deprem bölgesindeki bankacılık hizmetlerinin kesintisiz sürdürülmesi için çalışmalarına devam ettiği belirtildi.

Açıklamaya göre, deprem bölgesindeki 11 ildeli toplam 891 banka şubesinden 709’u, 3 bin 994 ATM’den 3 bin 767’si aktif olarak hizmet veriyor.

Bölgede 48 mobil şube ve 86 konteyner şube de hizmet veriyor.

Deprem Bölgesi’nde Hizmet Kanalları* (İller Bazında, 22 Haziran 2023)

*Mevduat, kalkınma ve yatırım bankaları