Kategori: Ekonomi

Türkiye’de memur, memur emeklisi, SSK ve Bağ-Kurluların maaşlarına yapılacak zammı belirleyecek olan Aralık ayı enflasyon rakamları açıklandı. Aralık ayında enflasyon aylık yüzde 1,18 yıllık yüzde 64,27 olarak gerçekleşti. Memurlar için 2022 yılının ikinci dönemi için yüzde 7 toplu sözleşme zammı bulunuyor. Bu gelişmeyle birlikte memur ve memur emeklileri yüzde 16,47 oranında zam alacaktı.

YÜZDE 25 ZAM UYGULANACAK

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamasıyla birlikte zam oranı yüzde 25 olarak güncellendi. Zam oranına göre yeni maaş tablosu da belli oldu. 

EMEKLİ MAAŞLARI NE KADAR OLDU?

En düşük esnaf emeklisi: 5.245 TL
SSK 2000 öncesi: 6.083 TL
Bağ-Kur esnaf: 5.245 TL

EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI 

2022 en düşük emekli maaşı 3500 TL’ydi. Yüzde 25 zam ile yeni en düşük emekli maaşı 4375 TL oldu.

İşte zam oranına göre yeni maaş tablosu;

Merkez Bankası’nın 2023 yılı yılsonu enflasyon hedefi olarak açıkladığı yüzde 22.3 oranının ise tutturulması konusunda halen önemli riskler olduğuna işaret eden Özsoy, “Enflasyon ile mücadelede uygulanması gereken sıkı para politikası araçları halen devrede değil.Şu andaki politikalar talebi kısmaya değil, talebi desteklemeye yönelik. Bunda yaklaşan seçimin de etkisi büyük. Talebin kısılmadığı ve hanehalkı harcamalarının devam eden fiyat artışları karşısında korunmak için maaş zamları etkisiyle talebin öne çekilmesi, enflasyonun dizginlenmesini zorlaştıran unsurlar” diye konuştu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), aralık ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Tüketici fiyatlarındaki (TÜFE) değişim 2022 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 1,18, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 64,27, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 72,31 olarak gerçekleşti.

Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 25,87 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 79,83 ile konut oldu.

Ana harcama grupları itibariyle 2022 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde -4,14 ile ulaştırma oldu. Buna karşılık, 2022 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 5,91 ile sağlık oldu.

Gıda enflasyonu aralıkta aylık yüzde 1,86, yıllık yüzde 77,87 oldu.

BAZ ETKİSİ ÖNÜMÜZDEKİ AYLARDA DA GÜNDEMDE OLACAK

Finans Uzmanı-Ekonomist Murat Özsoy, TÜİK’in açıkladığı enflasyon verilerini ve önümüzdeki yıl için beklentileri değerlendirdi. Enflasyondaki düşüşte baz etkisine işaret eden Murat Özsoy “2021 yılı Haziran ayından bu yana bir önceki aya göre sürekli yükseliş trendinde olan yıllık enflasyon oranı, 2022 yılı Aralık ayında baz etkisinin devreye girmesiyle önemli bir geri çekilme kaydetmiş oldu ve yıllık yüzde 64.27 olarak açıklandı. Baz etkisi, 2023 yılının ilerleyen aylarında da gündemde olmaya devam edecek. Bunu özellikle bu ay bitince açıklanacak 2023 yılı Ocak ayı yıllık enflasyon oranında, aynı bugün açıklanan geçen yılın Aralık ayı verisinde olduğu gibi, oldukça belirgin şekilde hissedeceğiz.” dedi

YILLIK ENFLASYONUN GERİ ÇEKİLME HIZI İLK ÇEYREKTEN İTİBAREN YAVAŞLAYACAK

Önümüzdeki aylarda bu etkinin giderek zayıflayacağını ve yıllık bazda enflasyondaki geri çekilme hızının 2023 yılının ilk çeyreğinden itibaren biraz daha yavaşlayacağını dile getiren Biz Finansal Danışmanlık Kurucu Ortağı Murat Özsoy, “Ancak Merkez Bankası’nın 2023 yılı yılsonu enflasyon hedefi olarak açıklanan yüzde 22.3 oranının tutturulması konusunda halen önemli riskler var. Enflasyon ile mücadelede uygulanması gereken sıkı para politikası araçları halen devrede değil.Şu andaki politikalar talebi kısmaya değil, talebi desteklemeye yönelik. Bunda yaklaşan seçimin de etkisi büyük. Talebin kısılmadığı ve hanehalkı harcamalarının devam eden fiyat artışları karşısında korunmak için maaş zamları etkisiyle talebin öne çekilmesi, enflasyonun dizginlenmesini zorlaştıran unsurlar.” diye konuştu

Özsoy, 2023 yılında enflasyon ile mücadelede karşı karşıya olunan en büyük riskleri ise şöyle sıraladı; “Rusya Ukrayna savaşının yeniden enerji krizini tırmandırması, TL’nin dolar karşısındaki yatay seyrinin TL aleyhine bozulması yani kurda hızlı ve ani artışların söz konusu olması, beklenti yönetiminde bozulmaların gündeme gelmesi”

KUR ARTIŞ RİSKİ ÖNE ÇIKIYOR

Geçen yıl Nisan ayında yaptığı yorumlarda, Mayıs ayında yüksek bir kur artışı beklediğimi belirtmiş ve önlem alınmaz ise önümüzdeki 2-3 aylık dönemde tüketici fiyatları da yüzde 80 seviyelerine dayanabilir diyerek uyarıda bulunan Özsoy, “Nitekim geçen yılki seyir aynı öngörülerimdeki uyarılar paralelinde gerçekleşti. Bu yıl içinde de yukarıda bahsettiğim riskler içerisinde kur artış riskini yine bunların içerisinde en öne çıkan olarak görüyorum.” ifadelerini kullandı

KÜRESEL MAKRO EKONOMİDE EN ÖNEMLİ GÜN CUMA

Bu hafta küresel makro ekonomik gündem açısından en önemli günün cuma olduğuna işaret eden Özsoy, “ABD tarım dışı istihdam verisinin açıklanacağı Cuma günü, aylık yeni ilave işgücü adedi ve işsizlik oranı açısından bir sorun görülmemekle birlikte maaş artışlarının halen yüzde 5 seviyelerinde geleceğine dair beklenti FED’in işini zorlaştırıyor. İstihdam piyasası verilerinde daralmaların gündeme gelmesi FED’in 2023 yılında 2022 yılına göre daha yavaş tempoda faiz artıracak olma beklentisini artırır ve bu durum da ABD dolar endeksinin bugünkü seviyelerinin çok da üzerine çıkmayacağı anlamına gelir.
Eğer jeopolitik tansiyonda da artışlar gündeme gelirse bu yıl ABD dolar endeksinde daha sakin bir trend varken özellikle ons altın yatırımcıları ve gram altın yatırımcıları için olumlu günlerin bir başlangıcı olabilir bu hafta Cuma günü.” diye konuştu.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Dr. Fatih Birol global enerji krizi nedeniyle 2023’ün çok daha zor bir yıl olacağını belirterek, “Arkadaşlarımız, ‘2022 yılı kötü bir yıl oldu, Allah’tan geride bırakıyoruz’ diyor. Gerçekten doğru, ama bence popülist bir yaklaşım. Çünkü; 2023 çok daha zor bir yıl olacak. Yani 2022’yi arama durumumuz bile olabilir” dedi.

Dünyadaki enerji krizi ve buna yönelik çözümler ile Türkiye’de yenilenebilir enerjinin gelişimi, Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC) tarafından Sabancı Center’da düzenlenen ‘Dünya Enerji Krizi: Çözümler & Yenilenebilir Enerjinin Rolü’ başlıklı bir konferansta ele alındı. Enerji krizinden çıkış yolları ve sürdürülebilir bir gelecek için yenilenebilir enerjinin öneminin konuşulduğu konferansta, IICEC tarafından hazırlanan ve sektörde bir ilk, aynı zamanda öncü çalışma olan ‘Türkiye Yenilenebilir Enerji̇ Görünümü 2022 Raporu’nun tanıtımı da yapıldı.

Konferansta konuşan IEA Başkanı ve IICEC Onursal Başkanı Dr. Fatih Birol, global enerji krizi nedeniyle 2023’ün çok daha zor bir yıl olacağını ve 2022’yi aratabileceğini vurguladı. Dr. Fatih Birol şunları söyledi:

“TÜRKİYE’NİN YENİLENEBİLİR ENERJİDEKİ POTANSİYELİ ÇOK FAZLA: Türkiye’nin önümüzdeki 5 yılda da yenilenebilir enerjide yüzde 65’e yakın büyüyeceğini düşünüyoruz. Bu, Avrupa’nın ilk 4’üne, dünyanın da ilk 10’u arasına girmek anlamına geliyor. Türkiye’nin bu alandaki potansiyeli çok fazla. Dünyanın içinde bulunduğu enerji krizine bakmak için öncelikle 24 Şubat günü, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ettiği güne bakmak gerekiyor.

ŞU ANDA PETROL, DOĞAL GAZ, ELEKTRİK FİYATLARI HEMEN HEMEN DÜNYANIN HER YERİNDE ALMIŞ BAŞINI GİDİYOR: 1970’li yıllarda petrol krizleri oldu ama bugün çok daha farklı bir enerji kriziyle karşı karşıyayız. Rusya, 24 Şubat itibarıyla dünyanın bir numaralı enerji ihracatçısı idi. Bu ülkenin Ukrayna’yı işgali ve sonrasında buna karşı atılan adımlar 1. Global Enerji Krizine neden oldu. Şu anda petrol, doğal gaz elektrik fiyatları hemen hemen dünyanın her yerinde almış başını gidiyor. Dünyanın birçok ülkesinin hatta tamamına yakınında enflasyon oranları 40 yıldır görmediğimiz seviyelere ulaşmış durumda. Dünyadaki birçok ülke ki, buna AB’de dahil resesyona girme tehlikesiyle karşı karşıya.

2023 ÇOK DAHA ZOR BİR YIL OLACAK. YANİ 2022’Yİ ARAMA DURUMUMUZ BİLE OLABİLİR: Arkadaşlarımız, ‘2022 yılı kötü bir yıl oldu, Allah’tan geride bırakıyoruz’ diyor. Gerçekten doğru, ama bence popülist bir yaklaşım çünkü; 2023 çok daha zor bir yıl olacak. Yani 2022’yi arama durumumuz bile olabilir. 

ENERJİ KRİZİNİN BİR NUMARALI KURBANI GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER: İki tane soru var. Birincisi; ‘ülkeleri kriz nasıl etkiliyor ve nasıl etkileyecek?’ Bunun için üç bölgeye bakmak gerekiyor; gelişmekte olan ülkeler, Avrupa ve Rusya. Gelişmekte olan ülkeler; önümüzdeki yıllarda mevcut global enerji krizinin 1 numaralı kurbanı bu ülkelerin ekonomisi olacak. İkincisi Avrupa. Bu kriz bittiği zaman Avrupa’nın özellikle de kıtanın motor gücü olan büyük ülkelerin oturup enerji ile ilgili bir özeleştiri yapmaları gerekecek; ‘Biz niye on yıllar boyunca enerjimizin büyük bir kısmını tek bir ülkeye bağladık’ diye. Biz, Avrupa’da 5 yılda bir enerji incelemesi yapıyor, rapor hazırlıyoruz. Son yaptığımız tavsiyelerden bir tanesi; enerji ithalatınızı çeşitlendirin ve tek bir ülkeye bağlanmayın idi. Şimdi Avrupa bunun cezasını çekiyor. Şu an itibarıyla Avrupa bu kışı geçirecek gibi gözüküyor ama bence esas sorun 2023-2024 kışı olacak.”