Kategori: Ekonomi

Borsada günlerdir dalgalı bir seyir görülüyor. Borsa İstanbul, gün içerisinde devre kesici sisteminin çalıştığı ve açığa satış yapılabilen hisselerde, gün sonuna kadar açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralının uygulanacağını bildirdi.

Dün günün ilk yarısında yükselen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yüzde 3,54 değer kaybederek günü 4.987,99 puandan tamamladı. Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (SPK) dün gece Borsa İstanbul’la ilgili yapılan açıklamada, sermaye piyasasının güven ve istikrarını bozacak eylemlerle ilgili cezai yaptırımlar uygulanacağı bildirildi.

Bu sabah da Borsa İstanbul’dan açıklama yapılarak, pay piyasasının işleyişine ilişkin değişiklikler duyuruldu. Borsa İstanbul’dan yapılan açıklamada, “Gün içerisinde devre kesici uygulaması başlayan ve açığa satış yapılabilen işlem sıralarında seans sonuna kadar geçerli olmak üzere açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralı otomatik olarak uygulanacaktır” denildi.

YAPILAN DÜZENLEMELER BUGÜN İTİBARIYLA YÜRÜRLÜĞE GİRDİ

Değişiklikle beraber Pay Piyasası Prosedürü’nün güncellenerek Borsa İstanbul internet sayfasına eklendiği belirtilen açıklamada, yapılan düzenlemelerin bugün itibarıyla yürürlüğe gireceği bilgisi verildi.

AÇIĞA SATIŞ, YUKARI ADIM UYGULAMASI VE DEVRE KESİCİ İŞLEMİ NEDİR?

Açığa satış (short selling), bir yatırımcının işlem esnasında sahip olmadığı bir varlığı, bu varlığın değerinde düşüş beklentisiyle satmasına deniyor. Söz konusu varlık vadesi gelince teslim ediliyor, varlığın iki işlem arasındaki değer farkıyla kar veya zarar ediliyor. Borsa İstanbul’da halen sadece BIST 50 endeksine dahil hisselerde açığa satış işlemi gerçekleştirilebiliyor.

Yukarı adım açığa satışta uygulanan kurallardan biri. Hissenin son fiyatı bir önceki fiyattan daha yüksekse açığa satış son fiyat seviyesinden yapılabiliyor. Yukarı adım kuralı, açığa satış nedeniyle hisse senetlerindeki düşüşleri azaltan bir önlem olarak kullanılıyor.

Pay piyasalarında devre kesici sistemi, ilgili payda aşırı değer kayıplarının oluşması ile tetiklenerek yatırımcıların panik işlemleriyle zarar görmesini en aza indirmek için kullanılıyor.

Fiyat artışları konusunda MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile yaşadığı polemik sonrasında aralık ayında istifa eden Galip Aykaç’tan boşalan Gıda Perakendecileri Derneği (GDP) Başkanlığı’na Alp Önder Özpamukçu seçildi. Özpamukçu bu görevi, 2023-2025 dönemi için yürütecek.

Gıda Perakendecileri Derneği’nin seçimli genel kurulu bugün İstanbul’da yapıldı. Üyeleri arasında A101, BİM, CarrefourSA, Migros, Şok gibi market zincirlerinin de bulunduğu GPD’nin yeni başkanı Alp Önder Özpamukçu oldu. GPD’den yapılan açıklamaya göre, Özpamukçu bu görevi 2023-2025 dönemi için yürütecek. Koçtaş yönetim kurulu üyesi olan Özpamukçu, ayrıca GürAta Danışmanlık’ta yönetim kurulu başkanı konumunda bulunuyor.

GALİP AYKAÇ, ARALIK AYI BAŞINDA BAHÇELİ İLE YAŞADIĞI POLEMİĞİN ARDINDAN İSTİFA ETMİŞTİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve hükümet yetkililerinin fahiş fiyat uyguladıkları ve enflasyonu körükledikleri yönünde marketlere yönelttiği sert eleştirilere karşı Aykaç, çeşitli konuşmalarında bu suçlamaları reddetmişti. MHP lideri Devlet Bahçeli, TBMM’deki grup toplantısında, enflasyon etkisiyle oluşan fahiş fiyatlardan zincir marketleri sorumlu tutmuş ve sattığı ürünlere zam yapan zincir marketlerin ‘FETÖ’yle bağılarının araştırılmasını önermişti.

BİM’in İcra Kurulu Üyesi Galip Aykaç, Bahçeli’nin fahiş fiyatlarla ilgili söz konusu ifadelerine atıfta bulunarak “FETÖ örgütüyle bizi tehdit eden parti liderlerine söyleyeceklerimiz var. Bu ülkenin güzel insanları sizlerin yalanlarına hiçbir şekilde itibar etmediler. Bu süreçte o bahsedilen zincir marketleri diye altını çizerek söylenen üç harfliler diye bizleri farklı yere koyan ve bunları koymaya çalışan ve Müslüman olduğunu iddia eden bu insanlara söyleyeceklerimiz var. Lütfen aynaya baksınlar. Kendilerini göreceklerdir. Bunların hepsinde bir art niyet vardır. Bir algı yönetimi vardır. Bunlara tüketicimiz hiçbir zaman karşılık vermemiştir” demişti.

Aykaç’ın açıklamasına, MHP’den karşılık gelmiş, MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, Twitter’dan yaptığı paylaşımlarda isim verip “Vatandaşın kanını emen asalaklar” diyerek Aykaç’ı hedef almıştı. Bu gelişmelerin ardında BİM İcra Kurulu üyesi Galip Aykaç aralık ayı başında GPD Başkanlığı’ndan istifa etmişti.

Yeni dönemde Yönetim Kurulu Başkanlığı görevine seçilen Alp Önder Özpamukçu, ilk mesajında hedefleri hakkında bilgi verdi. Özpamukçu’nun açıklaması şöyle:

“GPD ÜLKE EKONOMİSİNDE HER ZAMAN ÖNEMLİ BİR ROLE SAHİP OLACAK: GPD tüm sektörde farklı alanlarda hizmet sunan, çözüm ortaklarını kapsayan zengin bir üye yapısına sahip. GPD bu yapısıyla ülke ekonomisinde her zaman önemli bir role sahip olacak. Halkın en temel ihtiyacı olan beslenme ihtiyacının ekonomik ve hijyenik ortamlarda karşılanması için çalışmaya devam edecek.

GPD ÜYELERİNİN EKONOMİYE KATKISI YADSINAMAZ: GPD üyelerinin 300 milyar TL’nin üstünde cirosu var. Ekonomiye ve 450 binin üstündeki çalışanla istihdama olan olumlu etkisi yadsınamaz. Bu veriler tamamen kayıtlı ve kurallı işleyen, her türlü denetime açık olan perakendecilerin ülkeye katkısının da en önemli kanıtı.

ÖZELLİKLE MALİYETLERİN KONTROL ALTINA ALINMASI GEREKİYOR: Alınan önlemler ve atılan adımlarla enflasyonda gerileme başladı. Bu adımlara yenileri de eklenerek, özellikle maliyetlerin kontrol altına alınması gerekiyor. Sektörün kendi içinde yapacağı çalışmalarla beraber, özellikle gıda ürünlerinde, tarım ve hayvancılıkta bütüncül bir stratejiye ihtiyaç var. Planlı üretimi geliştirme ve tedarik süreçlerinde iyileştirme çalışmalarında gıda perakendecileri diğer paydaşlarla beraber üstüne düşeni yapmaya hazır.”

GPD’nin 2023-2025 döneminde görev üstlenen Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu’na seçilen isimler şöyle oldu:

Yönetim Kurulu asil ve yedek üyeleri:

Alp Önder Özpamukçu: GürAta

Ahmet Şükrü Yanıkoğlu: Caffe Nero

Bahadır Özbek: Shaya

Banu Arıduru: Çelebi Gıda

Bora Volkan Mumcu: Tavuk Dünyası

Cem Maltaş: A101

Emir Güçlü: Paleks

Erdal Tüfekçi: Onur Market

Haluk Dortluoğlu: BİM

Hıdır Murat Keklik: Detay

Hasan Ulutürk: Tchibo

Hüseyin Deniz Alkaç: Metro

Kutay Kartallıoğlu: Carrefour

Mehmet Haluk Alpay: Obase

Merter Özay: Özay Hukuk

Mwaffak Kanjee: McDonalds

Ömer Özgür Tort: Migros

Özgür Çetinkaya: Tab Gıda

Savaş Taşkın: Hakmar

Seymen Serintürk: IFCO

Uğur Kaan Ünver: İş Holding

Denetim Kurulu asil ve yedek üyeleri:

Ahmet İri: Özdilek

Cemal Parlak: Üçler Market

Didem Şekerel Erdoğan: Nielsen

Birol Altınkılıç: Kahve Dünyası

Elif Bilgehan Müftüoğlu: GS1 Türkiye Vakfı

Serhat Enyüce: Chep

ALP ÖNDER ÖZPAMUKÇU KİMDİR?

GPD’nin yeni Başkanı Alpa Önder Özpamukçu, 1971’de Kayseri’de doğdu. İstanbul Üniversitesi İngilizce İşletme ve Hukuk bölümlerini bitirdi. 1995 yılında Koçtaş’ta çalışma hayatına başlayan Özpamukçu, mağaza şefi, mağaza müdürü, operasyon müdürü, operasyon ve yatırım direktörü görevlerinde bulunduktan sonra 2007-2019 yılları arasında Koçtaş Genel Müdürlüğü görevine getirildi. Özpamukçu, 2012-2017 döneminde Kategori Mağazacılığı Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürüttü. 

Koçtaş Yönetim Kurulu üyeliğini 2008 yılından beri sürdüren Özpamukçu, 2021 yılı itibarıyla faaliyete geçen GürAta Danışmanlık’ta Yönetim Kurulu Başkanlığı görevine getirildi. Özpamuk, bu göreviyle birlikte, Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu (TAMPF) Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Perakendecilik Sektör Meclisi Başkanlığı görevlerini de sürdürüyor. 

Özpamukçu evli ve iki çocuk sahibi. 

1 Ocak 2023’ten önce düzenlenen yatırım teşvik belgeleri de ithalatta ilave gümrük vergisinden muaf tutulacak.

İthalatta İlave Gümrük Vergisi Uygulanmasına İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayınlandı. Buna göre; yatırım teşvik belgesi kapsamında gümrük vergisi muafiyetinden yararlanılarak yapılan ithalatlardan ilave gümrük vergisi alınmayacak. Bu muafiyet, eklenen geçici maddeyle 1 Ocak’tan önce düzenlenmiş teşvik belgelerine de uygulanacak.

Bugün yürürlüğe giren Cumhurbaşkanı Kararı şöyle:

“İthalatta İlave Gümrük Vergisi Uygulanmasına İlişkin Kararların 4’üncü maddesinin 6’ncı fıkrası şu şekilde değiştirildi: Yatırım teşvik belgesi kapsamında gümrük vergisi muafiyetinden yararlanılarak gerçekleştirilen ithalatta gümrük vergisi uygulanmaz.

1’inci madde ile yapılan değişiklik, 1 Ocak 2023 tarihinden önce düzenlenen yatırım teşvik belgelerine de uygulanır.”

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) sürekli veya geçici bir görevle gönderilenlerin, gidiş ve dönüşleri ile geçici görevlendirme süreleri için verilecek gündelik tutarları yeniden değerleme oranında artırıldı. Buna göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı ve Cumhurbaşkanı yardımcılarına bu yıl için ödenecek gündelik tutarı 669 lira oldu.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne Yapılacak Yolculuklarda Verilecek Gündeliklere Dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayınlandı. 1 Ocak 2023’ten geçerli olmak üzere yürürlüğe giren karara göre; kurumlar, hizmetin özellikleri, mevcut ödenek tutarı, resmi veya özel kurum ve kuruluşlarca ödeme yapılması, görev yerinde ücretsiz veya düşük ücretli yatacak yer temin edilmesi, yemek ihtiyaçlarının kısmen veya tamamen karşılanması gibi hususları dikkate alarak gündelik ödeyebilecek. Ancak, gündeliklerin ilgililerce kabul edildiğinin görev mahallinden ayrılmadan önce idarelerine yazılı olarak bildirilmesi gerekecek.

10 GÜN İLE SINIRLI OLMAK ÜZERE ÖDEME YAPILACAK

KKTC’ye geçici görevle gönderilen ve karar hükümlerine göre gündelik ödenenlerden, yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere, belge bedelini aşmamak ve her defasında 10 gün ile sınırlı olmak üzere, gündeliklerinin yüzde 75’ine kadar olan kısmı yatacak yer ücreti olarak ödenecek.

Karar kapsamına girenlere, Harcırah Kanunu uyarınca verilecek yer değiştirme giderinin hesabında, belirlenen gündelik tutarlarının yüzde 50 fazlası esas alınacak. Kıbrıs’a Gönderilecek Türk Askeri Birliği Mensuplarının Aylık ve Ücretleriyle Çeşitli İstihkakları ve Birliğin Başka Giderleri Hakkında Kanun kapsamındakilere bu karara göre ayrıca ikamet gündeliği ve KKTC’ye yapacakları geçici görev yolculukları için gündelik verilmeyecek. Karar kapsamına girenlere, “Yurtdışı Gündeliklerine Dair Karar” hükümleri uygulanmayacak.

EN YÜKSEK GÜNDELİK TUTAR 669 LİRA OLDU

Karara göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Cumhurbaşkanı yardımcılarına bu yıl için ödenecek gündelik tutarı 669 lira olacak. Bu tutar 2022 yılında 300 liraydı. 

Bu tutar, Anayasa Mahkemesi Başkanı, bakanlar, Genelkurmay Başkanı, milletvekilleri, kuvvet komutanları, Jandarma Genel Komutanı, Sahil Güvenlik Komutanı, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı, TBMM Genel Sekreteri, orgeneraller, oramiraller, Yargıtay, Danıştay, Uyuşmazlık Mahkemesi ve Sayıştay başkanları, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı, bakan yardımcıları, kamu başdenetçisi için 557 lira olarak uygulanacak. 2022 yılında ödenen tutar 250 liraydı.

Yükseköğretim Kurulu Başkanı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri, korgeneral ve koramiraller, Cumhurbaşkanlığı’na bağlı kurum ve kuruluşların başkanları, merkezde sürekli görevle bulunanlar dışındaki büyükelçiler için uygulanacak gündelik tutarı ise 490 lira olacak. Bu tutar, 2022 yılında 220 lira düzeyindeydi.

Memur ve hizmetlilere ise kadro derecesine göre, 424 lira, 357 lira ve 290 lira tutarlarında gündelik ödenecek. Bir önceki yıl kadro derecesi 1 olanlara 190, kadro derecesi 2 olanlara 160, kadro derecesi 3 olanlara da 130 lira ödeniyordu. 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı, kasım ayında bir önceki aya göre 23 bin kişi artarak 3 milyon 576 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise değişim göstermeyerek yüzde 10,2’de kaldı.

TÜİK, 2022 yılının kasım ayına ilişkin işgücü istatistiklerini bugün yayınladı. Hanehalkı İşgücü Araştırması’yla belirlenen işgücü istatistiklerine göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı, kasım ayında bir önceki aya göre 23 bin kişi arttı. Böylece Türkiye’deki işsiz sayısı, kasım ayında 3 milyon 576 bin kişiye ulaştı. İşsizlik oranı ise değişim göstermeyerek yüzde 10,2 oldu. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,8 iken kadınlarda yüzde 12,9 olarak tahmin edildi. TÜİK’in açıkladığı işgücü istatistiklerinde yer alan diğer veriler şöyle:

“GENÇ NÜFUSTA MEVSİM ETKİSİNDEN ARINDIRILMIŞ İŞSİZLİK YÜZDE 17,8: 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı, bir önceki aya göre 2,6 puanlık azalış ile yüzde 17,8 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı, erkeklerde yüzde 14,4, kadınlarda ise yüzde 23,9 olarak tahmin edildi.

ÂTIL İŞGÜCÜ ORANI YÜZDE 20,8’E YÜKSELDİ: Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan âtıl işgücü oranı, kasım ayında bir önceki aya göre 0,5 puanlık artış ile yüzde 20,8 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 14,3 iken potansiyel işgücü ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 16,9 olarak tahmin edildi.

MEVSİM ETKİSİNDEN ARINDIRILMIŞ İSTİHDAM ORANI YÜZDE 48,6 OLDU: İstihdam edilenlerin sayısı, kasım ayında bir önceki aya göre 285 bin kişi artarak 31 milyon 574 bin kişi, istihdam oranı ise 0,4 puanlık artış ile yüzde 48,6 oldu. Bu oran, erkeklerde yüzde 65,7 iken kadınlarda yüzde 31,7 oldu.

İŞGÜCÜNE KATILMA ORANI YÜZDE 54,1: İşgücü, kasım ayında bir önceki aya göre 308 bin kişi artarak 35 milyon 150 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,5 puanlık artış ile yüzde 54,1 oldu. İşgücüne katılma oranı, erkeklerde yüzde 72,1, kadınlarda ise yüzde 36,4 olarak hesaplandı.”

Yurt içi yerleşik tüzel kişilerin (şirketlerin) bankalardaki döviz mevduat ve katılım fonlarına yönelik kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasında hesabın bankada bulunma zamanına ilişkin son tarih, 30 Eylül 2022’den 31 Aralık 2022’ye uzatıldı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de yaptığı değişiklikler, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayınlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğ, döviz tevdiat hesapları ve döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüşmesi halinde mevduat ve katılım fonu sahiplerine sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esasları düzenliyor.

Buna göre; yurt içi yerleşik tüzel kişilerin 31 Aralık 2021 ile 31 Aralık 2022 tarihleri arasında bankalarda bulunan dolar, euro ve sterlin cinsinden döviz tevdiat katılım fonu hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden TL’ye çevrilerek KKM’ye dahil edilebilecek.

Okul öncesi öğrencilere destek eğitim odasında verilecek eğitimle sınırlı olması koşuluyla, okul öncesi öğretmenler de bugünden itibaren ek ders uygulamasından faydalanacak.

Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar’da değişiklik yapan Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayınlandı. Buna göre, okul öncesi özel eğitim öğretmenlerinin de haftada 30 saate kadar ek ders uygulamasından faydalanmasının önü açıldı. Bugünden itibaren yürürlüğe giren karar şöyle:

“Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının, a bendinin 1 numaralı alt bendinde yer alan ‘sınıf öğretmenlerine’ ibresinden gelmek sonra üzere, ‘ve Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında okul öncesi öğrencilerine destek eğitim odasında verilecek eğitimle sınırlı olmak üzere okul öncesi öğretmenlerine, okul öncesi eğitim,” ibaresi eklendi.”

 

Gaziantep’in Şehitkamil ilçesine bağlı Beylerbeyi Mahallesi’ndeki 6 bin 153 metrekare yüzölçümlü taşınmaz, yapılan ihale sonucu 40,3 milyon lira bedelle en yüksek teklifi veren Doğtem Yatırım, İnşaat, Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne satıldı.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı İhale Komisyonu’nca Gaziantep Şehitkamil ilçesindeki 6 bin 153 metrekarelik taşınmazın satışına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.

Buna göre, Gaziantep’in Şehitkamil ilçesindeki mülkiyeti Maliye Hazinesi adına kayıtlı 6 bin 153 metrekarelik taşınmaz, Doğtem Yatırım şirketine satıldı. Satışa ilişkin karar şöyle:

“Maliye Hazinesi adına kayıtlı Gaziantep’in Şehitkamil ilçesine bağlı Beylerbeyi Mahallesi, 772 ada, 8 parseldeki 6 bin 153 metrekare yüzölçümlü taşınmazın; 40 milyon 300 bin Türk Lirası bedelle en yüksek teklifi veren Doğtem Yatırım, İnşaat, Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne İhale Şartnamesi çerçevesinde satılmasına, Doğtem Yatırım, İnşaat, Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin sözleşmeyi imzalamaktan imtina etmesi veya diğer yükümlülükleri yerine getirmemesi halinde teminatının İdare lehine irat kaydedilmesine ve ihalenin iptaline karar verildi.”

Finansal kiralama şirketlerinin yurt dışından sağladıkları kredilerde yüzde 6 olan Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) kesintisi sıfıra indirildi.

Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisine dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, finansal kiralama şirketlerinin yurt dışından sağladıkları kredilerde KKDF kesintisi oranı yüzde sıfır olarak uygulanacak.

KKDF kesintisi ile ilgili olarak Cumhurbaşkanı’nın kesinti oranlarını sıfıra kadar indirmeye veya 15 puana kadar yükseltmeye ya da kesintiyi tümüyle kaldırmaya yetkisi bulunuyor.

KKDF NEDİR?

İthalatta KKDF, vadeli ithalat işlemlerinde mal bedeli üzerinden yüzde 6 oranında alınan bir ithalat vergi türüdür.